“Er zullen altijd leerlingen zijn die extra steun nodig hebben, maar die groep kan je beperken met de juiste maatregelen”

Eén op zeven leerlingen groeit op in armoede. Hoge schoolkosten en onbetaalbare schoolfacturen leiden tot stress, zowel bij ouders als bij scholen. Colette Victor is coördinator van Krijt vzw, een organisatie die scholen helpt om een bewust armoede- of kostenbeleid te ontwikkelen. Ze hamert op het belang van de bewustmaking van scholen en leerkrachten over armoede. Een kritische blik is noodzakelijk om kosten te besparen.

Zorgcoalitie roept op voor meer waardering voor zorgarbeid

Het aantal openstaande vacatures in kinderopvang, woonzorgcentra en dienstencheques is torenhoog. Sectoren met een hoofdzakelijk vrouwelijke tewerkstelling maar ook met specifieke taken gelinkt aan zorg en huishoudelijk werk (de zogenaamd typisch vrouwelijke taken). De lonen zijn er (te) laag, de statuten ondermaats en de arbeidsomstandigheden zwaar. De wantoestanden in de kinderopvang en woonzorgcentra zijn voldoende gekend. Uit een verslag van de gezondheidsinspectie bleek dat 90% van de dienstencheque-ondernemingen niet in orde zijn met de wetgeving inzake gezondheid.

Sterk Vrouwenwerk

Vrouwen hebben een groter risico om in armoede te belanden. Ze zijn niet alleen vaker financieel afhankelijk van hun partner, maar hebben ook minder toegang tot de arbeidsmarkt. Sterk Vrouwenwerk is een samenwerking tussen ZIJkant, een progressieve vrouwenbeweging, en het Vlaams Netwerk tegen Armoede. In dit project bundelen we onze expertise rond vrouwenrechten en armoedebestrijding. Het doel van het project is om vrouwen in armoede te begeleiden naar duurzame tewerkstelling bij een vaste retailpartner, structurele drempels die tewerkstelling in de weg staan aan te pakken en een toolkit te ontwikkelen voor een armoede-, gender- en cultuurbewuste bedrijfsculturen.

Thuisloosheid bannen is mogelijk

DoucheFLUX, één van onze nieuwe erkende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, pleit voor structurele veranderingen om thuisloosheid op te lossen. “DoucheFLUX is een magnifieke organisatie, maar douches zijn niet meer dan depannage. Het komt tegemoet aan een nood, maar lost op termijn niets op. We ontstonden vanuit de impliciete premisse dat je thuisloosheid niet kunt oplossen, dat je alleen maar de situatie van thuislozen kunt verlichten. Die premisse is fout. Thuisloosheid bannen is mogelijk. Het niet doen is een politieke keuze”, legt Laurent d'Ursel, codirecteur van DoucheFLUX, uit in een artikel op Sociaal.net.

Collectieve schuldenregling: dat kan menselijk

Op uitnodiging van de Kamer gaf BAPN vorige week haar advies ter verbetering van de collectieve schuldenregeling tijdens een hoorzitting. Naast het inkorten van de looptijd van de procedure, moeten schuldbemiddelaars voorzien in een menswaardig leefgeld. Christophe, ervaringsdeskundige bij het Netwerk tegen Armoede vertelde over zijn eigen ervaringen

Wonen, een basisrecht voor iedereen: een bevraging bij nieuwkomers

Wonen is een basisrecht voor iedereen. Om zicht te hebben op de ervaringen en perceptie van nieuwkomers en hun woonnoden organiseerden LEVL in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede, SAM, steunpunt Mens en Samenleving, ORBIT vzw, het Vlaams Huurdersplatform en Welzijnszorg vzw een algemene bevraging.

Sociale rechtvaardigheid onder druk door hardnekkig hoge armoedecijfers in België

“Helaas is de World Social Justice Day van de Verenigde Naties van vandaag 20 februari een bittere ervaring voor meer dan 1,5 miljoen Belgen die op of onder de armoedegrens leven”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede (Cijfers Statbel). Het Netwerk stelt samen met de 61 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen vast dat de sociale rechtvaardigheid in Vlaanderen en Brussel steeds meer afbrokkelt. De opeenvolgende crisissen maken het voor kwetsbare mensen steeds moeilijker om uit armoede te geraken en een menswaardig leven te leiden.

Overlegdag: uitwisselen en inspireren

Drempels naar werk, warme maaltijden op school of een basisinkomen: geen enkel onderwerp werd gemeden op onze Overlegdag! Meer dan 50 deelnemers uit onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen kwamen naar Brussel. . Een energieke en interessante dag vol uitwisseling en kennisdeling.

Deze mensen verliezen straks hun sociaal energietarief

Het uitgebreid sociaal energietarief wordt teruggedraaid. Dat betekent dat veel mensen met de handen in het haar zitten. Carine, bezoeker van Teledienst Ninove, een van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, getuigt in De Morgen wat de terugdraaiing voor haar betekent. Ook algemeen coördinator van Het Netwerk tegen Armoede Heidi Degerickx en socioloog Wim Van Lancker (KU Leuven) wijzen op de negatieve effecten van de nieuwe maatregelen.

“Hervorming energiefactuur is besparing op mensen die reeds onder armoedegrens leven”

De federale regering heeft op 6/2/2023 een beslissing genomen over de hervorming van de energiefactuur. De btw op gas en elektriciteit blijft permanent op 6 procent, het sociaal tarief is enkel voor personen met bepaalde uitkeringen of tegemoetkomingen, zoals een leefloon, een tegemoetkoming voor personen met een handicap of de inkomensgarantie voor ouderen. Over het algemeen zullen we de factuur met 20 euro zien stijgen. “Het Netwerk tegen Armoede is bezorgd over de vele gezinnen die nu al onder de armoedegrens leven en in de kou blijven staan”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Dag van de CLB-medewerker

Op 2 februari 2023 is het de Dag van de CLB-medewerker. Voor deze dag willen we de dossiers vanuit onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen rond het CLB nog eens in de spotlights zetten. Niet altijd even recent, maar nog steeds brandend actueel.

Snelle digitalisering in de samenleving zorgt voor uitsluiting bij kwetsbaren: aanbevelingen vanuit de doelgroep van vzw De Sfeer voor de Stad Genk

Jackeline "Jacky" Pardo is studente maatschappelijk werk aan de UCLL. Voor haar eindwerk schreef ze een paper over digitalisering en werkte daarvoor nauw samen met De Sfeer, één van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Samen met vrijwilligers van ontmoetingscentrum De Sfeer trok ze de straat op om lukraak mensen aan te spreken. Ze vroeg dan of ze ‘spijt hebben van de snelheid waarmee de digitalisering in onze samenleving evolueert’. Het werd geen lange lijst met vragen, omdat die de mensen zou afschrikken. Het eindresultaat kan u hier lezen.

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

De Robin-pas verlaagt de drempel niet

Uit onderzoek bleek dat de Robin-pas, een initiatief dat moet helpen bij het betalen van de schoolrekening van kwetsbare gezinnen, amper gebruikt wordt. De drempel om zo'n pas aan te vragen en te gebruiken is dan ook hoog. Het Netwerk tegen Armoede reageert.

Hoe communiceren over klimaat in tijden van (energie)crisis?

Op 25 januari trokken ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp en communicatieverantwoordelijke Gert Van Tittelboom van het Netwerk tegen Armoede naar het inspiratiefestival: “Meer mensen engageren voor het klimaat: op zoek naar verbindende praktijken”.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

“Toegang tot het internet moet voor iedereen worden gegarandeerd”

Een computer en internetverbinding zijn geen basisrecht. Toch is het voor mensen in armoede moeilijk om zonder die essentiële hulpmiddelen mee te kunnen. Zeker nu er een steeds diepere digitale kloof gaapt tussen arm en rijk. Dit artikel werd gepubliceerd in De Standaard in samenwerking met Telenet.

Eén reden waarom het geconventioneerd verhuren een goede zaak is en tien redenen waarom het dat niet is

Jarenlang stond de huurdersbeweging op de barricades om, naast meer sociale huurwoningen en meer huurtoelages voor kwetsbare huurders, ook een systeem van geconventioneerd verhuren in te voeren. Zelfs de Vlaamse Woonraad schreef er in 2019 nog een uitgebreid advies over. Nu de Vlaamse Regering besliste om het geconventioneerd verhuren effectief in te voeren, zou je verwachten dat er applaus klinkt op alle banken. Dat is echter helemaal niet het geval. Hoewel het systeem dezelfde naam heeft gekregen, krijgt het een volledig andere lading dan wat de Vlaamse Woonraad voorstelde. Dit artikel is geschreven door het Vlaams Huurdersplatform.

Taalachterstand koalatest: Geef een podium aan experts

De taalachterstand van onze kleuters blijft de gemoederen beroeren. Uit de koala-taalscreening blijkt dat 14% van de kleuters nood heeft aan extra taalondersteuning en 4% aan een intensieve begeleiding. Die cijfers zijn niet nieuw. Vorig jaar, bij de eerste afname van deze test, bleek dat 15% van de kleuters een taalachterstand voor Nederlands had. Er wordt met de vinger gewezen naar wie de schuldige zou zijn: de ouders, de scholen of de maatschappij. Met het Netwerk tegen Armoede opteren we ervoor om een podium te geven aan experten die met positieve oplossingen komen. Er zijn inspirerende voorbeelden door onze eigen verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen.

“Zoek zo snel mogelijk hulp en ondersteuning als je in de problemen komt”

Op 23 januari 2023 verscheen er een artikel in Het Nieuwsblad met de titel "OCMW’s hebben geld genoeg, maar te weinig mensen durven het te vragen". Er wordt verwezen naar de non take-up van de energiepremie. Verschillende OCMW's hebben de gekregen energiesteun niet volledig opgebruikt. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp van het Vlaams Netwerk tegen Armoede reageert.

Betaalbaarheid van de zorg (z)onder druk?

Het Vlaams Patiëntenplatform schreef dit opiniestuk. Het Netwerk tegen Armoede deelt hun bezorgdheid.

Een maatregel die zorgverleners verbiedt om (behalve bij een ziekenhuisopname) supplementen aan te rekenen voor patiënten die recht hebben op verhoogde tegemoetkoming (en dus patiënten in een financieel kwetsbare situatie). Broodnodig volgens ons en een struikelsteen voor sommige beroepsgroepen. Het conflict tussen minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke en artsensyndicaat BVAS is ondertussen van de baan. BVAS zal de overeenkomst tussen artsen en ziekenfondsen niet opzeggen en zal verder onderhandelen met de minister. Toch blijven wij met een wrang gevoel achter. Het Vlaams Patiëntenplatform schreef dit opiniestuk. Het Netwerk tegen Armoede deelt hun bezorgdheid.

Onze nieuwjaarswensen? “Recht op wonen voor iedereen, ook voor kwetsbare groepen."

‘Deze regering wil naar eigen zeggen sociale huisvesting voor zij die het wérkelijk nodig hebben. Met strengere voorwaarden bereikt ze net het tegenovergestelde’, schrijven organisaties Netwerk tegen Armoede, LEVL en Orbit.

Schenk de energiepremie en geef jouw warmte door

De energiepremie van de overheid wordt rechtstreeks aan iedereen gestort via de energieleverancier. Sommige mensen willen deze premie graag doorstorten aan mensen die er écht nood aan hebben. De lokale verenigingen van het Netwerk tegen Armoede bieden een warm onthaal, zonder drempels, voor iedereen die het nodig heeft. Bij een kop koffie, thee of soep of tijdens een activiteit helpen ze om kwetsbare mensen uit hun sociaal isolement te halen. De verenigingen helpen mensen bij het beheer van hun energiefactuur en de contacten met de energieleverancier, geven tips om energiezuinig te leven ... Het Netwerk tegen Armoede werkt samen met de verenigingen aan noodzakelijke structurele verandering en een beter beleid om energiearmoede tegen te gaan.
Wil jij mee helpen de energiepremie van de overheid te herverdelen? Geef jouw warmte door via het Netwerk tegen Armoede en onze lokale verenigingen.

Waarom werkloosheidsuitkeringen beperken in de tijd niet zal leiden tot snellere uitstroom naar werk bij mensen in armoede

In 2012 kende België een grote hervorming van haar werkloosheidsstelsel. Sindsdien zijn de uitkeringen versterkt degressief: na een periode van drie maanden werkloosheid neemt het bedrag geleidelijk af. Op die manier wil de overheid werklozen stimuleren om zo snel mogelijk terug aan het werk te gaan, en voorkomen dat ze blijven steken in de zogenaamde werkloosheidsval. Een recent onderzoek van de RVA bevestigt nu wat mensen in armoede al jaren zeggen: deze degressiviteit leidt niet tot meer uitstroom naar werk. Het blijken vooral de conjunctuur of de economische omstandigheden die bepalen in welke mate (langdurig) werkzoekenden de stap naar werk kunnen zetten.

Jongeren in kwetsbare situaties: Een moeizame transitie naar de arbeidsmarkt

De ambitie van de Vlaamse Regering op het vlak van arbeidsmarktparticipatie is groot: de algemene werkzaamheidsgraad van de bevolking op beroepsactieve leeftijd opkrikken tot 80%. Om dit te realiseren, zet het beleid extra in op het activeren van de niet-beroepsactieve bevolking. Een van de groepen die hieronder valt, zijn de zogenaamde NEET-jongeren. Dit zijn jongeren die niet aan het werk zijn en geen onderwijs, opleiding of training volgen. In 2021 viel 7,4 % van de jongeren onder de noemer ‘NEET-jongeren’. 6,7 % van de jongeren (15-24 jaar) verliet de schoolbanken zonder een diploma van het secundair onderwijs. Zij worden gezien als kwetsbare groep met een grote afstand tot de arbeidsmarkt(1). Het Netwerk tegen Armoede ging in dialoog en formuleerde aanbevelingen om de arbeidsmarktpositie van deze jongeren te versterken.

Netwerk tegen Armoede in De Zevende Dag "Armoede is geen verhaal van 'eigen schuld, dikke bult'."

Cindy Van Geldorp, ervaringsdeskundige bij het Netwerk tegen Armoede, verscheen op 11 december 2022 in De Zevende Dag samen met Kristel Verbeke. Het centrale onderwerp was kansarmoede, het thema van De Warmste Week 2022. Zowel Cindy als Kristel hopen het taboe rond kansarmoede te doorbreken en benadrukken dat kansarmoede een structureel probleem is waar je niet makkelijk zelf uitraakt.

Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting 2022: armoede en migratie

Het Armoede-jaarboek is verschenen. Dat is een rapport die de armoedesituatie in België analyseert, maar ook dieper ingaat op de mechanismen die armoede en ongelijkheid creëren en in stand houden. Dit jaar was er een focus op de link tussen migratie en armoede. Wat zijn de verwachtingen en percepties van migranten over België? Welke grenzen stelt ons land aan migratie? Hoe gaan migranten, lokale besturen en organisaties met die grenzen om? Het zijn enkele van de vragen waarop dit boek een antwoord zoekt. Marie Sandra, vrijwilliger bij Kansenhuis Filet Divers, één van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, gaf een krachtig slotwoord.

Vlaams minister Benjamin Dalle erkent 7 bijkomende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen

Vlaanderen kent al sinds het armoededecreet in 2003 een structureel kader om de participatie van mensen in armoede aan het beleid te verzekeren. In 2009 werd hier uitvoering aan gegeven met onder meer de erkenning en subsidiëring van verenigingen waar armen het woord nemen. Sinds de laatste uitbreiding in 2013 werden er 52 van deze verenigingen erkend en gesubsidieerd. Dit voorjaar besliste de Vlaamse Regering om dit aantal op te trekken tot 58. Op 5/12/2022 maakte minister Dalle bij Doucheflux bekend welke 7 verenigingen vanaf 2023 een erkenning en bijhorende subsidiëring ontvangen: Compagnie & Co uit Lommel, Uit het Niets uit Vilvoorde, Kinderfonds De Tondeldoos uit Dendermonde, Doucheflux uit Anderlecht, Het Vonkje uit Beringen, Jong Gent in Actie uit Gent en VLOS uit Sint-Niklaas.

Onderwijs voor alle lagen van de samenleving

Afgelopen week kopten de Vlaamse kranten dat het lerarentekort scholen met kwetsbare kinderen het hardst treft. Dit bleek uit een analyserapport dat KU Leuven maakte op basis van de niet-ingevulde schoolopdrachten voor de 1.500 basisscholen van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Het lerarentekort vormt vast en zeker een bedreiging voor het onderwijs van alle leerlingen. Het is echter nóg een groter gevaar voor de onderwijskansen en toekomst van de meest kwetsbaren, namelijk kinderen met laaggeschoolde moeders of waarvan de thuistaal niet het Nederlands is. Openstaande vacatures voor leerkrachten geraken immers het moeilijkst ingevuld in scholen met veel kwetsbare leerlingen. LEVL en Netwerk tegen Armoede pleiten daarom voor een beleid dat daadkrachtig en ambitieus wil inzetten op effectieve gelijke onderwijskansen, los van crisissen.

Onderwijs en armoede

Er is een groeiende aandacht voor armoede binnen het onderwijs. En terecht, want maar liefst 1 op de 8 Vlamingen wordt in kansarmoede geboren. Leerlingen in een kwetsbare situatie ondervinden meer moeilijkheden op school. Een te hoge boekenfactuur, stress waardoor ze zich moeilijk kunnen concentreren en geen stille plekken om huiswerk te maken zorgen voor slechte punten. Wanneer leerkrachten niet verder kijken dan hun prestaties, komen ze al snel in het watervalsysteem terecht of stoppen ze met school. Hoewel er gesproken wordt over gelijke onderwijskansen, zien we dit niet wanneer de bel gaat. Onderwijs kan armoede niet oplossen, maar wel het verschil maken. Directeurs merken steeds vaker op dat leerlingen met niet aangepaste kledij of ongezonde voeding op school komen. Ze gaan vaak zelf op zoek te gaan naar oplossingen, maar even vaak weten ze niet waar te beginnen, welke maatregelen het verschil maken en hoe ze armoede kunnen herkennen. Het Netwerk tegen Armoede ondersteunt scholen in hun zoektocht naar hoe zij het verschil kunnen maken in de strijd tegen armoede.