Armoedeverenigingen kregen veel meer hulpvragen in 2020

Het Netwerk tegen Armoede blikt jaarlijks terug op de opvallendste ontwikkelingen en trends in de 58 verenigingen waar armen het woord nemen. Het zal niet verwonderen dat 2020 een heel bijzonder jaar was, vooral door de coronacrisis. Meer dan 70 procent van de respondenten geeft aan dat ze in 2020 meer hulpvragen kregen dan in 2019. Die hulpvragen kwamen voornamelijk van mensen die door de coronacrisis in de (financiële) problemen zijn gekomen, alleenstaande ouders en mensen met een migratieachtergrond. De verenigingen hebben een grote flexibiliteit en creativiteit aan de dag gelegd om mensen in armoede te blijven bereiken.

De bankkantoren staan op verdwijnen: een grote groep mensen blijft hulpeloos achter

Banken verdwijnen in sneltempo uit het straatbeeld. Waarmee ze de telefoonhokjes en de schotelantennes achterna gaan. Maar wat doet dat met wie niet kan of wil online bankieren? ‘Dit is geen uitstervend probleem, zoals de banken ons willen doen geloven.’

Het hele jaar solidair

Dit jaar schuiven mensen die in armoede leven niet samen aan tafel voor een kerstmaal. Hulporganisaties voorzien zoals het hele jaar wel een aangepaste oplossing. In 2020 was solidariteit ook niet enkel iets voor de kerstperiode. De coronacrisis zorgde voor nieuwe armoede, en mensen die al in armoede leefden werden geconfronteerd met extra problemen. Tegelijk stonden ook nieuwe vrijwilligers te springen om hun handen uit de mouwen te steken.

De nieuwe covid-steunmaatregelen voor mensen in armoede zijn nodig, maar onvoldoende om een grote sociale crisis af te wenden

Op 10 december 2020 raakte bekend dat er een akkoord is binnen de Kern om een aantal nieuwe steunmaatregelen aan mensen in armoede en kwetsbare groepen toe te kennen. Deze hebben tot doel de sociale gevolgen van de coronacrisis te beperken. Op 18 december heeft de Ministerraad zich gebogen over deze maatregelen. Het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) verwelkomt de broodnodige extra steun die er voor mensen in armoede komt, maar maakt zich grote zorgen omdat deze onvoldoende zijn om een grote sociale crisis af te wenden.

Koningin Mathilde in online gesprek met kwetsbare jongeren en gezinnen

Op 20 november 2020, de Internationale Dag van de Rechten van het Kind, organiseerden UNICEF België en het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) een uitwisseling tussen Koningin Mathilde en kwetsbare jongeren en families van de armoedenetwerken in België. Het Netwerk tegen Armoede en het Brussels Platform Armoede gaven het platform aan een aantal kwetsbare jongeren en gezinnen om hun verhaal te doen.

Jaarboek Armoede en sociale uitsluiting 2020

De 29ste editie van het Jaarboek onderzoekt wat digitalisering betekent voor armoede en armoedebestrijding. De samenleving digitaliseert in sneltempo en dat brengt heel wat kansen en uitdagingen mee op diverse levensdomeinen. We krijgen inzicht in de belangrijke rol van sociale ondersteuningsnetwerken voor digitale inclusie en in de digitalisering van het sociaal werk.

Reactie op eenmalige coronatoeslag van 33,67 euro per kind voor kwetsbare gezinnen

De Vlaamse Regering heeft beslist om een eenmalige coronatoeslag van 33,67 euro per kind voor kwetsbare gezinnen toe te kennen. Het Netwerk is blij met de aandacht voor de de laagste inkomens en de automatische rechtentoekenning, maar herhaalt wel de vraag naar andere en meer structurele maatregelen.

Mensen in armoede door corona blijven onder de radar: "Het moeilijkste aan weinig geld hebben, is hulp vragen"

Mensen die tijdens de coronacrisis in armoede belanden, blijven onder de radar. Dat zeggen de armoedeverenigingen. "Ze denken vaak dat ze het zelf nog kunnen oplossen", zegt Cindy Van Geldorp van het Netwerk tegen Armoede. "Ze schamen zich om hulp te zoeken of ze beschouwen hun situatie niet als armoede.”

“In uw kot blijven, maar dan binnenkort zonder kot” - Organisaties dringen aan op een verbod op uithuiszetting

De nieuwe lockdown maakt het zoeken naar een geschikte woning zo goed als onmogelijk. Huisbezichtigingen zijn verboden en het is onmogelijk om met mensen buiten het eigen gezin af te spreken. Met de winter voor de deur dreigen heel wat gezinnen op straat terecht te komen. Ondersteunende maatregelen voor kwetsbare huurders zijn dus noodzakelijk. Maar op dit moment blijven die uit en daar maken de ondertekenaars van dit statement zich grote zorgen over.

Open brief 'Hoe respecteer je de nachtklok als je dakloos bent?'

Het project #Ikbensolidair is een samenwerkingsverband tussen 11.11.11, Caritas, Amnesty International, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, ACV en vele andere organisaties, waaronder het Netwerk tegen Armoede. Samen komen ze op voor de rechten van migranten, mensen op de vlucht en mensen zonder wettig verblijf. Zij worden bijzonder hard getroffen door de coronacrisis. Met de winter voor de deur schreven ze de open brief 'Hoe respecteer je de nachtklok als je dakloos bent?'

Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen Aalst wint Federale Armoedeprijs 2020

Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen Aalst wint de Federale Prijs Armoedebestrijding 2020 voor Vlaanderen voor het project 'DigitAALST'. Het project is een samenwerkingsverband vanuit het brede Aalsterse onderwijsveld om voor elk kwetsbaar gezin een laptop te kunnen kopen en zo de digitale kloof te dichten.

Campagne 17/10: 'Armoede is een job waar je niets voor terugkrijgt'

Op 17 oktober, de Werelddag van verzet tegen Armoede, brengen organisaties wereldwijd de armoedeproblematiek onder de aandacht. Met de campagne ‘Armoede is een job waar je niets voor terugkrijgt’ pleit het Netwerk tegen Armoede voor het recht op een waardig inkomen voor iedereen. In Vlaanderen leeft iets meer dan 1 op de 10 inwoners in monetaire armoede, over heel België zelfs 1 op 6. Het Netwerk doet een oproep om uitsluiting te stoppen en steeds strengere voorwaarden voor sociale rechten aan te pakken. De extra drempels treffen mensen in armoede steeds vaker.

Uitkeringen optrekken tot boven de armoedegrens: derde keer, goede keer?

Een menswaardig inkomen is onontbeerlijk voor een goed armoedebeleid. Het verhogen van de laagste uitkeringen tot boven de Europese armoedegrens was daarom één van de belangrijkste speerpunten van de netwerken armoedebestrijding, verenigd in het Belgian Anti-Poverty Network (BAPN), in aanloop van de federale verkiezingen. Wij zijn dan ook tevreden dat de nieuwe federale regering hier een prioriteit van maakt, maar blijven waakzaam over de concrete uitvoering. De laatste twee volwaardige regeringen, Di Rupo (2011-2014) en Michel (2014-2018), hadden dit engagement ook in hun regeerakkoorden opgenomen. Toch is er de laatste 10 jaar bijzonder weinig gebeurd, met als gevolg dat de meeste minimumuitkeringen zich nog steeds ver onder de Europese armoedegrens bevinden. Zal het met de regering De Croo de armoede echt aanpakken en wordt de derde keer eindelijk de goede keer?

Nieuw Vlaams Actieplan Armoedebestrijding gemiste kans voor effectieve en structurele aanpak van armoede

De Vlaamse Regering heeft op 25 september 2020 het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding 2020-2024 (VAPA) goedgekeurd. Het Netwerk tegen Armoede is tevreden dat er werk is gemaakt van een VAPA, ondanks de coronacrisis. In volle crisis mensen in armoede betrekken is geen evidente opgave maar doet geen afbreuk aan het belang van een participatief beleid. “Dit actieplan stelt  teleur: er is weinig te merken van structurele maatregelen die een reëel verschil kunnen maken”, aldus waarnemend algemeen coördinator Nicolas Van Praet. “Omgekeerd valt in tal van acties de nadruk op de individuele verantwoordelijkheid van mensen op. We willen nu al aangeven dat er méér zal nodig zijn voor een VAPA dat die naam waardig is.” 

Hoge schoolkosten horen geen #StreepDoorJeRekening te zijn

Eén op vijf jongeren in Vlaanderen groeit op in armoede, met een inkomen van minder dan 60% van het mediaaninkomen. Scholen en leraren proberen om jongeren een goede opleiding te geven met altijd maar minder middelen en tijd. Toch zijn leerlingen vaak het kind van de rekening. De Corona-periode heeft bij veel ouders en opvoeders hard gewogen Deze periode heeft ook gezorgd voor geldproblemen bij veel mensen. Het verlagen van de schoolkosten in het secundair onderwijs is daarom nog belangrijker dan ervoor. Tijd voor actie!

Armoedeorganisaties vragen aandacht voor de groeiende armoedeproblematiek in België, versterkt door coronacrisis

Op 15/9/2020 lanceerde het Belgische Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) haar publicatie “Uit de schulden”. Tegelijkertijd lanceerde het Belgisch Netwerk samen met het Netwerk tegen Armoede, de Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté (RWLP) en het Collectief “Wat Verborgen is Zichtbaar maken” een grootschalige campagne tegen armoede over heel België in het kader van 17 oktober, Wereldverzetdag tegen armoede. Concreet en gezamenlijk vragen de organisaties dat de nieuwe federale regering en alle beleidsniveaus de nodige ambitieuze, preventieve en structurele maatregelen treffen om de groeiende armoedeproblematiek in ons land aan te pakken, en zo ook een oplossing te bieden aan de toenemende schuldenproblematiek.

Schooltoelage moet sneller betaald worden

Aan het begin van het schooljaar heeft het programma De Inspecteur op Radio 2 op 2/9/2020 een programma gewijd aan de schoolfacturen. Nele Buyl van Mensen voor Mensen in Aalst nam er het woord namens het Netwerk. Ze pleitte voor een betaalbare schoolfactuur en een snellere uitbetaling van de schooltoelage. Verder herhaalde ze onze eis voor een maximumfactuur in het secundair onderwijs van de campagne 2019.

Beperken van treinen naar kust, beperkt bewegingsvrijheid personen in armoede

Belga vroeg het Netwerk tegen Armoede om een reactie op de plannen om beperkende maatregelen op te leggen als gevolg van de vechtpartijen aan de kust en andere plaatsen tijdens het weekend van 8 en 9 augustus 2020, zoals het beperken van het aantal treinen naar de kust.

Lokale crisissteun voor mensen in armoede

De afgelopen maanden kregen OCMW’s in onder meer Antwerpen, Gent en Kortrijk meer aanvragen voor een leefloon of steun. Verschillende steden voorzien zelf eenmalig of tijdelijk extra steun bovenop het leefloon, maar de roep om structurele maatregelen klinkt steeds luider.

Alles bij het oude laten? Nee, bedankt

Ook middenveldorganisaties hebben lessen getrokken uit de coronacrisis. Ze scharen zich achter een progressieve agenda. Met een brede coalitie van middenveldorganisaties presenteren ze zeven prioriteiten voor een betere samenleving na corona.

Extra inspanningen voor kansarme kinderen en jongeren nodig om van afstandsonderwijs succes te maken

Vlaams minister van onderwijs (Weyts) wil afstandsonderwijs ook na de coronacrisis "structureel verankeren". Armoede-experts David de Vaal en Koen Trappeniers vragen extra aandacht voor kwetsbare kinderen en jongeren. Elke school werkt volgens hen best een plan uit om kwetsbare leerlingen volgend jaar op de best mogelijk manier te bereiken en te ondersteunen.

Afstandsonderwijs wordt een blijver: trek lessen uit het recente verleden

De scenario’s voor het onderwijs vanaf september zijn bekend. Het ziet ernaar uit dat afstandsonderwijs een blijvertje wordt. Dat is in het licht van de volksgezondheid volkomen begrijpelijk. Maar afstandsleren was tot nu toe geen hoera-verhaal. Afstandsleren wordt veelal als digitaal afstandsleren ingevuld, maar dat is zeker geen onverdeeld succes gebleken. Niet voor de leerkracht die nog zoekende is tussen alle methodieken en digitale tools, niet voor scholen die niet voldoende ICT-ondersteuning kunnen bieden. En vooral niet voor de leerlingen bij wie de thuiscontext en/of digitale uitrusting nog steeds niet toelaat dat afstandsonderwijs kwaliteitsvol of met gelijke kansen gebeurt, ondanks de inspanningen van scholen. Wat hebben we nodig om van het volgende schooljaar, mét afstandsleren, een succes te maken voor alle leerlingen?

Los het woonprobleem in Vlaanderen nu op

Voor veel mensen blijft een goede en betaalbare woning een verre droom. Vlaanderen ploetert al lang om uit die wooncrisis te geraken. Nu, na corona, liggen er kansen om beter te doen. De Woonzaak wil die noodzakelijke verandering juridisch afdwingen.

Minstens 1 op 8 kinderen leeft nog steeds in armoede

Jaarlijks publiceert Kind en Gezin het rapport ‘Het kind in Vlaanderen’. De kansarmoede-index is de belangrijkste graadmeter voor de kinderarmoede in Vlaanderen, naast de EU-statistiek van inkomens en levensomstandigheden. De index blijft stabiel en bedraagt in 2019 14%. Dat betekent dat nog altijd minstens 1 op 8 kinderen in armoede leeft. “De cijfers tonen dat het nieuwe Groeipakket een kans mist in de armoedebestrijding, zoals wij en vele anderen hadden voorspeld. Met het Groeipakket had de Vlaamse Regering nochtans de kans de strijd tegen gezins- en kinderarmoede aan te gaan”, aldus David de Vaal, algemeen coördinator van het Netwerk tegen Armoede. “En de impact van de coronacrisis moet nog blijken.”

Hoe kwetsbare Aalsterse gezinnen "herlanceren" na de coronacrisis?

Vierdewereldgroep Aalst Mensen voor Mensen vzw schreef een open brief aan de gemeenteraadsleden van Stad Aalst met voorstellen van relancemaatregelen na de coronacrisis. De open brief werd ondertekend door 23 lokale partners en heel wat geëngageerde burgers en bevat 3 grote pijlers:

1. Een aanvullende financiële steun voor gezinnen die ONDER de armoedegrens beland zijn
2. Een corona-huurtoelage
3. Een corona-internetpremie

Kleuterschool en 't Lampeke slaan handen in elkaar tegen 'coronaverlies'

Kleuters mogen weer naar school, maar ze komen niet allemaal. Net kansarme ouders hebben vaker schrik dat hun kind besmet raakt met corona. Samen met 't Lampeke neemt de Sint-Janschool in Leuven die angst weg. En gaat ze corona- en zomerverlies tegen.

Hoe bereik je klanten van een buurtrestaurant in coronatijden?

T'ANtWOORD en 'tHERT Turnhout organiseren een soeptoer. Met het mobiel buurtrestaurant leveren ze soep en brood aan vaste klanten en komen ze langs bij nieuwe klanten.
Ze luisteren naar hun noden en helpen hen aan de deur.  Verder bundelen ze signalen en spelen deze door naar het lokale welzijnsbeleid.

Armoede los je niet alleen op met voedselbonnen

De maatregelen van de Vlaamse Regering voor kwetsbare gezinnen zijn meer dan welkom. Het is goed dat de Vlaamse Regering dat doet via een belangrijk en potentieel slagkrachtig instrument als het Groeipakket. Het steunpakket dat vandaag werd bekendgemaakt, bevat enkele goede maatregelen, maar laat als geheel helaas nog te veel mensen in de kou staan.

Steunmaatregelen Vlaamse overheid zijn broodnodig, maar hoogstens een eerste stap

De armoedeorganisaties en Vluchtelingenwerk Vlaanderen zijn blij te zien dat de Vlaamse Regering 45 miljoen euro vrijmaakt voor kwetsbare gezinnen. Die extra aandacht voor de gevolgen van de coronacrisis op deze gezinnen is hard nodig. In de maatregelen is een aantal ideeën opgepikt die we inbrachten in de taskforce kwetsbare gezinnen. Dat het Groeipakket wordt ingezet, is daarbij bijvoorbeeld een goede zaak.

Een éénmalige premie van 250 euro aan leefloners, mensen met een beperking en IGO-gerechtigden is onvoldoende

De versoepeling van de huidige lockdown-maatregelen betekent niet dat het einde van de Covid-crisis ingeluid wordt. Integendeel, extra inspanningen zijn net nu nodig om ervoor te zorgen dat de reeds bestaande armoede en ongelijkheden niet verder toenemen. Het gebrek aan financiële en materiële middelen maakte de lockdown-maatregelen extra zwaar voor mensen in armoede en kwetsbare groepen. Dit heeft onder andere duidelijke gevolgen op vlak van mentale gezondheid.