Dossier Werkloosheid: Werkzoekenden in armoede aan het woord

Het versterkte activeringsbeleid naar werk in Vlaanderen en de hervorming van werkloosheidsuitkeringen op de federale onderhandelingstafel geven aanleiding tot maatschappelijke en politieke debatten over werk en werkloosheid. De stem van mensen in armoede op zoek naar werk ontbreekt vaak in de debatten en de verschillende maatregelen. In samenwerking met verschillende lokale armoedeverenigingen brengt het Netwerk tegen Armoede advies over de zoektocht naar werk vanuit de ervaringsdeskundigheid van mensen in armoede. Werk kan een hefboom zijn uit armoede, maar dat is niet automatisch het geval. Werken betekent niet voor iedereen een duurzame job met goede verloning. Vanuit de verschillende drempels die mensen in armoede ervaren, formuleren ze 4 centrale aanbevelingen om van werk een hefboom uit armoede te maken.
Een aantal mensen die getroffen zijn door de beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd, deed hun verhaal in de media.
“Wanneer je langdurig werkzoekend bent, blijft je financiële nood er. Je moet je verplichtingen nakomen: je huishuur en facturen blijven betalen. Dus als je uitkering stelselmatig daalt of zou stoppen, dan kom je in de problemen. Het is contraproductief voor mensen die het heel moeilijk hebben in hun zoektocht naar werk. Ze krijgen het hierdoor nog moeilijker.”
Armoede is een multidimensioneel probleem, maar in de eerste plaats een financieel probleem. Uitkeringen boven de armoedegrens en hogere minimumlonen zorgen ervoor dat mensen in werkloosheid en mensen die werken, voldoende financiële middelen hebben om te voorzien in hun levensonderhoud.
De beperking van de werkloosheid in de tijd, maar ook de verhoogde druk op werkzoekende in activeringstrajecten via financiële straffen zal contraproductief werken. Financiële onzekerheid zal de afstand tot de arbeidsmarkt vergroten en het risico op armoede verdiepen.
Het dossier kwam tot stand in samenwerking met de verenigingen Ak’zie, Bonnevie, BMLIK Gent, De Moazoart, De Springplank, Open Armen, project Sterk Vrouwenwerk, ‘t Kringske
Drempels
- Inkomensvallen bij overgang naar werk
- Onvervulde voorwaarden om te kunnen werken: mobiliteit en kinderopvang
- Versnipperd begeleidingsaanbod naar werk en belemmerde toegang tot arbeidsbegeleiding
- Discriminatie op de arbeidsmarkt en stigma’s gekoppeld aan het ‘statuut’ werkzoekende
Aanbevelingen
- Inkomens boven de armoedegrens
- Integrale begeleiding op maat van de werkzoekende
- Voorzie in cruciale voorwaarden om te werken: kinderopvang en mobiliteit
- Bouw aan een inclusievere arbeidsmarkt met armoedesensitief HR-beleid
Dossier Werkloosheid: Werkzoekenden in armoede aan het woord
Lees het dossierSamenvatting dossier Werkloosheid
Lees de samenvatting- Vrijwilliger Peter van onze vereniging Buurtwerk 't Lampeke vzw in Leuven dreigt vanaf 1/1/2026 zijn werkloosheidsuitkering te verliezen. Hij is één van de 4.000 mensen die getroffen worden door de maatregel. Heel wat mensen willen wel werken, maar het lukt hen vaak moeilijk door allerlei drempels omwille van gezondheidsproblemen, slechte ervaringen of discriminatie, slechte bereikbaarheid, psychische kwetsbaarheid ... Herbekijk het interview van Peter in Het Journaal van 13u op VRT1 op 2/10/2025
- Laïla (42), vrijwilliger bij onze vereniging Buurtwerk 't Lampeke vzw in Leuven, is al 3 jaar werkloos: "Als alleenstaande ouder met 3 kinderen is halftijds werken niet interessant". Laïla wil graag met kinderen werken, maar het is niet evident de juiste opleiding te vinden en er dan ook nog voor te slagen en een job te vinden. Herbekijk het interview met Laïla op VRT NWS