Dossier sociale kloof in Vlaanderen

De krant De Morgen publiceerde in de eerste week van december 2023 een dossier over de sociale kloof in Vlaanderen. Dagelijks verschenen artikels en interviews met (armoede-)experts en mensen in een kwetsbare positie. Het dossier belicht verschillende levensdomeinen waar de sociale kloof zich manifesteert, zoals wonen, werk, inkomen, onderwijs, erfenis ... Ook het Netwerk tegen Armoede werkte mee aan het dossier door interviews te geven en kennis uit te wisselen. Hoe groot is de ongelijkheid in Vlaanderen? Waarom wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter? Conclusie: we weten exact wat we moeten doen om armoede aan te pakken, maar het gebeurt niet.

Campagne Wees Warmhartig groot succes

Tijdens de energiecrisis van 2022 zagen we de energieprijzen de pan uitswingen. De federale overheid nam steunmaatregelen om de hoge energieprijzen te verzachten, zoals het basispakket energie. Dit pakket was echter voor iedereen hetzelfde. Alle Belgische huishoudens, uitgezonderd wie recht heeft op het sociaal tarief, kregen dezelfde financiële steun. Zo kwam er veel geld terecht bij mensen die dit misschien niet nodig hebben, en niet daar waar de nood het hoogst is. Daarom heeft Ecopower de solidariteitscampagne 'Wees Warmhartig' in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede opgestart. Ecopower riep op om de energiepremie te schenken aan het Netwerk tegen Armoede en de verenigingen, aan de mensen die deze steun het meest nodig hebben. De oproep leverde in totaal 80.000 euro op waarmee we de strijd tegen energiearmoede opdrijven. Een welgemeende dankjewel aan alle gulle schenkers!

Thuisloosheid bannen is mogelijk

DoucheFLUX, één van onze nieuwe erkende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, pleit voor structurele veranderingen om thuisloosheid op te lossen. “DoucheFLUX is een magnifieke organisatie, maar douches zijn niet meer dan depannage. Het komt tegemoet aan een nood, maar lost op termijn niets op. We ontstonden vanuit de impliciete premisse dat je thuisloosheid niet kunt oplossen, dat je alleen maar de situatie van thuislozen kunt verlichten. Die premisse is fout. Thuisloosheid bannen is mogelijk. Het niet doen is een politieke keuze”, legt Laurent d'Ursel, codirecteur van DoucheFLUX, uit in een artikel op Sociaal.net.

Wonen, een basisrecht voor iedereen: een bevraging bij nieuwkomers

Wonen is een basisrecht voor iedereen. Om zicht te hebben op de ervaringen en perceptie van nieuwkomers en hun woonnoden organiseerden LEVL in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede, SAM, steunpunt Mens en Samenleving, ORBIT vzw, het Vlaams Huurdersplatform en Welzijnszorg vzw een algemene bevraging.

Deze mensen verliezen straks hun sociaal energietarief

Het uitgebreid sociaal energietarief wordt teruggedraaid. Dat betekent dat veel mensen met de handen in het haar zitten. Carine, bezoeker van Teledienst Ninove, een van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, getuigt in De Morgen wat de terugdraaiing voor haar betekent. Ook algemeen coördinator van Het Netwerk tegen Armoede Heidi Degerickx en socioloog Wim Van Lancker (KU Leuven) wijzen op de negatieve effecten van de nieuwe maatregelen.

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

Hoe communiceren over klimaat in tijden van (energie)crisis?

Op 25 januari trokken ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp en communicatieverantwoordelijke Gert Van Tittelboom van het Netwerk tegen Armoede naar het inspiratiefestival: “Meer mensen engageren voor het klimaat: op zoek naar verbindende praktijken”.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

“Zoek zo snel mogelijk hulp en ondersteuning als je in de problemen komt”

Op 23 januari 2023 verscheen er een artikel in Het Nieuwsblad met de titel "OCMW’s hebben geld genoeg, maar te weinig mensen durven het te vragen". Er wordt verwezen naar de non take-up van de energiepremie. Verschillende OCMW's hebben de gekregen energiesteun niet volledig opgebruikt. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp van het Vlaams Netwerk tegen Armoede reageert.

Armoede is als een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober lanceerde de VRT een video met Linde Merckpoel en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Ze vergelijken er armoede met een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is. Een probleem komt nooit alleen, maar gaat vaak gepaard met problemen op andere vlakken. Zo is het voor mensen in armoede vaak moeilijk uit het spinnenweb te geraken. Cindy getuigt in de video wat dat voor haar betekende en hoe ze er is uitgeraakt.

Wat na de pandemie? Signalen en aanbevelingen na 2 jaar corona

Twee jaar coronacrisis weegt zwaar op de samenleving, op elke mens. Voor mensen die al in armoede leefden of kwetsbaar waren, heeft de crisis er extra zwaar op ingehakt. Van begin 2020 verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Na twee jaar is de crisis helaas nog niet helemaal bezworen. Intussen komen daar de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne bovenop en worden de gevolgen op middellange en langere termijn duidelijk. De structurele problemen die de coronacrisis op scherp stelde verdienen ook structurele oplossingen en maatregelen. De signalenbundel beschrijft de situatie na twee jaar coronacrisis en bevat signalen en ervaringen van mensen in armoede uit de verenigingen, maar ook aanbevelingen rond zeven thema’s: inkomen, sociaal isolement en vrije tijd, communicatie en toegankelijkheid van diensten, zorg en gezondheid, onderwijs, wonen en lokaal sociaal beleid.

De armoedecijfers blijven hardnekkig stabiel

Elk kind droomt ervan te kunnen opgroeien in een warme omgeving met een goed dak boven het hoofd. Helaas is dat voor één op de vijf kinderen in ons land niet de realiteit. "Mensen in armoede worden wel gehoord, maar dat is soms schijnparticipatie", zegt Heidi Degerickx. Als algemeen coördinator van het Vlaams Netwerk tegen Armoede geeft Heidi, samen met ervaringsdeskundige en stafmedewerker Cindy Van Geldorp, een stem aan mensen in armoede. Ze gaven een interview in het februarinummer van De Bond, het magazine van De Gezinsbond.

Over leven in armoede: twee straffe getuigenissen van Tessa en Peter

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober vragen verschillende organisaties aandacht voor de 2,3 miljoen Belgen die een risico op armoede of sociale uitsluiting lopen. De Morgen interviewde Tessa en Peter over wat dat betekent en welke impact armoede heeft. Lees de twee straffe getuigenissen van Tessa en Peter in de Morgen van 17/10/2021. "Velen denken dat het onze eigen schuld is."

Sterke aflevering van Durf te vragen met straffe getuigenissen over leven in armoede

Siska Schoeters maakte op 21/9/2021 in Durf te vragen op één op een openhartige manier bespreekbaar hoe het is om in armoede te leven. Een aantal mensen uit onze verenigingen bracht straffe getuigenissen. Ze ontkrachtten veelgehoorde clichés en antwoordden op vaak gehoorde vragen als "Zou je niet beter wat harder gaan werken?", "Ben je bang om dakloos te worden?", "Waarom hebben arme mensen altijd een huisdier?". Een heel sterke aflevering die op een respectvolle manier de mensen in hun kracht toont.

Sorry, geen huurpremie voor jou, want je huur is te hoog

De Vlaamse huurpremie voor wie wacht op een sociale woning slaat heel wat kwetsbare huurders over. Dat merken twee stagiairs en een medewerker van de Leuvense armoedevereniging De Ruimtevaart.

Signalenbundel 2.0 - Corona één jaar later

Van bij het begin van de coronacrisis verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Wat is de stand van zaken één jaar na de uitbraak van het virus? We vroegen het via de 58 verenigingen waar armen het woord nemen, Welzijnsschakels en ATD Vierde Wereld. De organisaties moesten noodgedwongen hun dagelijkse werking aanpassen. Ze gingen aan de slag met alternatieven om mensen in armoede te blijven bereiken en ondersteunen. De signalen en ervaringen zijn nu verzameld in de Signalenbundel 2.0.

De RuimteVaart creëert familiegevoel en tweede thuis in Leuven

Het gonst van de drukte als we bij De RuimteVaart in Leuven komen binnenvallen. Pascale en Marie-Josée ontvangen ons in het sociaal restaurant, waar ze in de keuken al druk bezig zijn. Pascale heeft jaren geleden De RuimteVaart leren kennen door een vriendin die als vrijwilliger in de keuken werkte. Marie-Josée is al 10 jaar actief in De RuimteVaart als vrijwilliger. Zij draait ook al een tijdje mee in de trekkersgroep van het Leuvens Collectief tegen Armoede.

(Dit verhaal is opgetekend vóór de coronacrisis)

Leven in armoede in tijden van corona: achter de gevels van de lockdown

De coronacrisis heeft er zwaar in gehakt bij mensen met een laag inkomen. In 2 beklijvende video's ging het Netwerk tegen Armoede kijken achter de gevels van de coronacrisis. Hoe overleven mensen in armoede in lockdown? Wat zijn de financiële en mentale gevolgen van een leven met een inkomen onder de armoedegrens? Wat zijn de gevolgen op langere termijn en hoe kunnen we mensen vooruit helpen na de crisis?
We vroegen het aan mensen uit onze verenigingen in een aantal Zoom-gesprekken. Ze hebben het over inkomen, wonen, de digitale kloof, sociaal contact, onderwijs, hulp- en dienstverlening, het gezin …

Deze week gratis te bekijken: Partij iedereen onder dak

Goed nieuws in corona-tijden. Le Centre de Video Bruxelles stelt deze week de film 'Partij iedereen onder dak' van onze vereniging Bonnevie voor. Ideaal om inspiratie op te doen voor de post-Corona-periode! De film is gemaakt door en met mensen in armoede die de droom van recht op kwaliteitsvolle en betaalbare huisvesting voor iedereen in beeld brengen. Een beklijvende film.

Lotgenoten maken elkaar sterker bij De Nieuwe Volksbond in Tongeren

“Ik ben de liefde gevolgd”, zegt André, als we hem vragen hoe hij bij De Nieuwe Volksbond terecht gekomen is. “En dat heb ik me nog geen moment beklaagd.” André is een van de vaste vrijwilligers bij de vereniging waar armen het woord nemen in Tongeren. Hij bemant de bar tijdens de ontmoetingsmomenten. Andy is er ook, hij houdt zich graag bezig met de tuin. “Mensen kunnen hier stap voor stap de vereniging leren kennen en hun eenzaamheid doorbreken. Want armoede, dat is een eenzaam leven. Lotgenoten maken elkaar hier sterker. De Nieuwe Volksbond heeft een belangrijke plek in mijn leven veroverd.”