Armoedenetwerken vinden maatregelen van energieakkoord noodzakelijke boei, maar zee blijft woelig

De regionale armoedenetwerken, verenigd binnen het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN), verwelkomen dat de overheid in de nacht van 14 op 15/3/2022 een akkoord heeft gesloten om de energiefacturen betaalbaarder te maken. De verlenging van de uitbreiding van het sociaal tarief voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming zorgt voor een beetje ademruimte voor een miljoen gezinnen die in energiearmoede leven. De armoedenetwerken betreuren echter dat de maatregel niet structureel is verankerd en dat de bedragen niet zijn bevroren. Bovendien werd geen enkele gerichte maatregel getroffen voor mensen van de lagere middenklasse en worden ze aan hun lot overgelaten. De federale overheid reikt een boei aan, maar de storm van de prijsverhogingen blijft woelig, zowel voor de meest kwetsbaren als voor de lagere middenklasse.

Tijdelijke noodoplossingen voor Oekraïense vluchtelingen moeten verder reiken dan de korte termijn

Door de oorlog in Oekraïne komt een gigantische uitdaging op ons af om alle oorlogsvluchtelingen op een kwaliteitsvolle, betaalbare en duurzame manier te huisvesten. Ruwe schattingen spreken van 200.000 mensen die een onderkomen zouden zoeken in ons land, waarvan 120.000 in Vlaanderen. Beweging.net, Vlaams Huurdersplatform, Vlaams Netwerk tegen Armoede, Welzijnszorg, ORBITvzw, Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Reset Vlaanderen steunen de noodoplossingen die de Vlaamse regering nu uitwerkt, onder andere via snel te bouwen nooddorpen, maar roepen tegelijk op om verder te kijken dan de korte termijn.

Acht organisaties trekken naar Grondwettelijk Hof wegens schending recht op wonen

Afgelopen zomer 2021 besliste de Vlaamse Regering verschillende regels die een ernstige inbreuk vormen op het recht op wonen voor sociale huurders en kandidaat-huurders. Acht organisaties trekken daarom naar het Grondwettelijk Hof. Het gaat om Vlaams Huurdersplatform, Netwerk tegen Armoede, CAW Groep, Welzijnszorg, SAAMO, ATD Vierde Wereld, Uit De Marge en de Liga voor Mensenrechten.

Armoedenetwerken leggen voorstellen om energiearmoede tegen te gaan op tafel bij ministers Van der Straeten en Lalieux

De energieprijzen swingen de pan uit, eerst door de coronacrisis en nu door de oorlog in Oekraïne. Ondanks eerdere maatregelen om de energie voor kwetsbare mensen betaalbaar te houden, worden de prijzen steeds onbetaalbaarder voor hen. Op 10/3/2022 hebben federaal minister van energie Tinne Van der Straeten en federaal minister van Armoedebestrijding Karine Lalieux een aantal organisaties ontvangen om voorstellen en maatregelen te bespreken die energiearmoede kunnen tegengaan. De regionale armoedenetwerken, verenigd in het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN), hebben er vier aanbevelingen op tafel gelegd die ze eerder al geformuleerd hadden. “We vragen aan de federale regering de structurele verankering van de uitbreiding van het sociaal tarief voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming, de uitbreiding van het sociaal tarief naar een grotere groep mensen, de tijdelijke bevriezing van het sociaal tarief en de modulering van de accijnzen volgens het inkomen”, aldus coördinator Caroline Van der Hoeven van het BAPN.

Dossier eenzaamheid: de onzichtbare slachtoffers van de coronacrisis

45 procent van de Vlamingen is eenzamer dan ooit. Humo publiceerde op 8/3/2022 een dossier over eenzaamheid en liet daarin 3 onzichtbare slachtoffers van de coronacrisis aan het woord. Eén van hen is Orenda van Ontmoetingshuis De Moazoart in Lokeren, één van de verenigingen van het Netwerk tegen Armoede.

We zien dat mensen die het al moeilijk hadden voor de energiecrisis het nu nog moeilijker krijgen

Peter Heirman, beleidsmedewerker Wonen bij het Netwerk tegen Armoede was op 8/3/2022 te horen in De Ochtend op Radio 1 en het radionieuws over de gasprijzen die de pan uitswingen: "We zien dat mensen die het al moeilijk hadden voor de energiecrisis het nu nog moeilijker krijgen." Er is een uitbreiding van de groep mensen die recht heeft op een sociaal tarief, maar dat wordt telkens maar met drie maanden verlengd. "Zo creëert men veel onzekerheid: wat na die termijn?"

Armoede gaat om meer dan financiële problemen

In 62% van de bedrijven werken werknemers met financiële problemen, door structurele armoede, scheiding, ziekte of inkomensverlies van een partner. Dat vertaalt zich vaak in problematische afwezigheden en chronische stress. Met een armoedebewust hr-beleid maken bedrijven duurzame tewerkstelling mogelijk voor medewerkers in armoede. Ze krijgen er meer gemotiveerde medewerkers voor in de plaats. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp en Corporate Partnerships Manager Christine Castille van het Netwerk tegen Armoede geven toelichting in het februarinummer 2022 van MagMetal van ABVV Metaal.

Middenveld verwelkomt voorstel tijdelijke bescherming vluchtelingen

Op donderdag 3 maart 2022 beslist de Raad van de Europese Unie over de activering van EU-richtlijn 2001/55/EG betreffende tijdelijke bescherming. Als de lidstaten deze richtlijn activeren, is dat een historische gebeurtenis, aangezien de richtlijn nooit eerder werd geactiveerd. Dat is volgens 11.11.11, ABVV-FGTB, ACV-CSC, Amnesty International in België, Caritas International, Ciré, Gastvrij Netwerk, Jesuit Refugee Service Belgium, MOC, Netwerk tegen Armoede, Orbit vzw en Vluchtelingenwerk Vlaanderen een positieve stap in de richting van een meer rechtvaardig migratiebeleid. De organisaties roepen België en alle EU-lidstaten op om voor de onmiddellijke activering van de richtlijn te stemmen.

Kwetsbare ouderen kunnen opnieuw hun huis verlaten

Bijna twee jaar na de opschorting van de controversiële controleprocedure, waarbij IGO-gerechtigden door postbodes werden gecontroleerd en hun huis niet meer durfden verlaten, is er eindelijk een akkoord voor een nieuwe procedure binnen de federale regering. Het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) is verheugd dat een aantal substantiële verbeteringen zijn aangebracht in de procedure. Een heel aantal zeer kwetsbare ouderen zullen automatisch niet meer gecontroleerd worden en de controleprocedure is ook duidelijker en beperkter. Daardoor moeten ouderen niet langer elke dag gekluisterd aan huis op de postbode wachten. Tegelijkertijd blijft BAPN ook bezorgd over een aantal leemtes in de huidige procedure. Daarom vraagt BAPN om na een jaar ook de uitvoering van deze controleprocedure te evalueren op basis van de ervaringen in de praktijk in 2022.

De strijd tegen kinderarmoede is een strijd tegen gezinsarmoede

Algemeen coördinator Heidi Degerickx nam op 23/2/2022 als spreker deel aan de voorstelling van 'Golfbrekers. Een staat van het gezinsbeleid in Vlaanderen 2021' van het Kenniscentrum Gezinswetenschappen van Odisee. Ze deed er een armoedetoets op het gezinsbeleid in Vlaanderen. Door de coronacrisis en de energiecrisis hebben meer en meer gezinnen risico op armoede, vooral eenoudergezinnen. Ze pleitte er voor een warme samenleving voor elk gezin.

Kansen en uitdagingen voor het project Digibanken

E-inclusie is een hot topic. In het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting van 2020 schetste het Vlaams Netwerk tegen Armoede hoe het in Vlaanderen is gesteld met de toegang tot de digitale omgeving voor mensen in armoede. In een maatschappij waarin bijna iedere dienstverlening volop digitaliseert, heeft maar liefst 34% van de huishoudens met een inkomen lager dan 1.200 euro geen breedbandinternet. Bij de huishoudens met een inkomen van minstens 3.000 euro netto is dat slechts bij 2% het geval. Deze cijfers betreffen de periode vóór de coronacrisis.

Vlaams Netwerk tegen Armoede stelt noodplan voor in strijd tegen stijgende huurprijzen

De huurprijzen bereiken nieuwe recordhoogtes, zo blijkt uit de CIB-Huurbarometer. Huurders met een laag inkomen voelen deze crisis het hardst. Net in het goedkoopste marktsegment is de krapte het grootst. Daardoor moeten mensen overleven in slechte woningen, die ook nog eens een torenhoge energiefactuur opleveren. Of hoe wooncrisis en energiecrisis elkaar versterken. “We roepen de Vlaamse Regering op om een noodplan uit te rollen in de strijd tegen de stijgende huurprijzen. Mensen in armoede uit onze 57 verenigingen hebben een aantal voorstellen uitgewerkt op korte en lange termijn voor de sociale én de private huurmarkt”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Vlaams Netwerk tegen Armoede. De wachtlijst van 170.000 gezinnen voor een sociale woning moet dringend korter worden.

De armoedecijfers blijven hardnekkig stabiel

Elk kind droomt ervan te kunnen opgroeien in een warme omgeving met een goed dak boven het hoofd. Helaas is dat voor één op de vijf kinderen in ons land niet de realiteit. "Mensen in armoede worden wel gehoord, maar dat is soms schijnparticipatie", zegt Heidi Degerickx. Als algemeen coördinator van het Vlaams Netwerk tegen Armoede geeft Heidi, samen met ervaringsdeskundige en stafmedewerker Cindy Van Geldorp, een stem aan mensen in armoede. Ze gaven een interview in het februarinummer van De Bond, het magazine van De Gezinsbond.

Mooie samenwerking tussen CLB en De Vrolijke Kring in Ronse

Met het oog op de ‘Dag van de CLB-medewerker’ op 3/2 ging het Vlaams Netwerk tegen Armoede in gesprek met Vrij CLB Zuid-Oost-Vlaanderen en De Vrolijke Kring in Ronse. CLB-medewerkers Jo Bundervoet en Jasper Clepkens, en Lucile Delghust en Leen Vandenhaute van de armoedevereniging vertellen vol vuur over hun geschiedenis samen en hun mooie samenwerking.

Maatregelen om hoge energiefactuur in te dijken zijn goed op korte termijn, maar niet goed genoeg

Dinsdagnacht 1/2/2022 werden de maatregelen bekendgemaakt om de hoge energieprijzen in te dijken. Een goede zaak dat de tijdelijke uitbreiding van het sociaal tarief naar in totaal 1 miljoen gezinnen er komt tot 1 juli. Maar we blijven pleiten voor een structurele verankering. De energieprijzen blijven onbetaalbaar voor mensen onder of net boven de armoedegrens.

Netwerk tegen Armoede zoekt een beleidsmedewerker Inkomen

Het Netwerk tegen Armoede zoekt een beleidsmedewerker Inkomen (80% of 100%). Als beleidsmedewerker voor het thema Inkomen lever je een directe bijdrage aan ons streven om iedereen een inkomen boven de armoedegrens te garanderen en dus het recht op een menswaardig bestaan. Je werkt vanuit een gedragenheid van mensen in armoede, de leden van het netwerk, het team en het bestuur. Je bent verantwoordelijk voor netwerking, dossieropbouw, beleidswerk en vorming voor het domein inkomen, sociale bescherming en schulden. Je werkt nauw samen met andere collega’s van het Netwerk tegen Armoede.

Rechten van mensen in armoede steeds meer onder druk

Het Netwerk tegen Armoede blikt jaarlijks terug op de opvallendste ontwikkelingen en trends in de verenigingen waar armen het woord nemen. 33 van de 57 verenigingen in Vlaanderen en Brussel namen deel aan de bevraging over 2021. Het was opnieuw een uitdagend jaar. Ook in 2021 bleven de hulpvragen pieken bij de verenigingen, en die waren al veel hoger in 2020. Voor 2021 zegt nog eens de helft van de respondenten meer hulpvragen te krijgen. De vragen gingen vooral over de coronacrisis, noodhulp, psychische hulpverlening, huisvesting, energie … Gelukkig konden de verenigingen hun deuren terug meer openen en werkten ze ook meer outreachend. Mensen in armoede maakten zich het meeste zorgen over hun huisvesting, energiefactuur, gebrek aan inkomen, eenzaamheid en bereikbaarheid van (online) diensten.

14e Armoedebarometer

De 14de Armoedebarometer, die werd voorgesteld op 20/1/2022, zet armoede terug in de “spotlights”: over armoede mag men niet meer zwijgen. Armoede vraag degelijk beleid en effectieve uitwerking van het armoedebeleid. Armoede blijft in Vlaanderen hangen rond 10%. Ook op Belgisch niveau verandert er amper iets. De 14de Armoedebarometer toont aan dat de samenleving niet gul is, integendeel. Het “tekort hebben” is voor gezinnen in of nabij armoede een dagelijks verhaal. Er is een Vlaanderen/België waar het goed gaat, er is een Vlaanderen/België dat probeert te overleven. Over armoede mag niemand meer zwijgen. Decenniumdoelen vraagt degelijk en effectief beleid.

Investeren in sociale en private huurmarkt

Begin januari 2022 werd een aantal voorstellen gelanceerd om de wooncrisis in Vlaanderen op te lossen. Het Netwerk tegen Armoede vindt de voorstellen om verschillende redenen problematisch. Om de wooncrisis op te lossen, moet niet minder maar meer in sociale woningen geïnvesteerd worden. En het recht op wonen van sociale huurders beperken zal misschien de wachtlijsten op papier inkorten, maar in de realiteit geen enkel woonprobleem oplossen. De ‘werkbekwame huurder’ die terug naar de private markt wordt gestuurd, beschikt vaak niet over voldoende middelen om een degelijke woning op de private markt te huren. Veel mensen in een kwetsbare situatie zijn afhankelijk van tijdelijke, precaire jobs met een laag loon. De kans is groot dat veel huurders die terug naar de private markt moeten, toch terug in de problemen komen.

We willen de voorstellen aangrijpen als een kans om het debat te voeren over investeringen in sociale en private huurmarkt. Het Netwerk tegen Armoede is al langer vragende partij, samen met andere organisaties, voor meer en ambitieuzere investeringen in de private huurmarkt. We verzamelden een aantal aanbevelingen in de nota "Investeren in sociale en private huurmarkt"

Verlaging BTW-tarief energie geen oplossing op lange termijn

“De verlaging van het btw-tarief kan in het beste geval op korte termijn financiële ademruimte geven aan mensen met een laag inkomen, maar brengt op lange termijn niets bij”, zeggen het Vlaams Netwerk tegen Armoede en SAAMO in een gezamenlijke reactie op 13/1/2022. Die verlaging veroorzaakt een indexsprong doordat de index minder snel stijgt. De energieprijzen worden afgeremd, maar andere prijzen niet, waardoor mensen met een uitkering op termijn zelfs aan koopkracht dreigen te verliezen. De uitbreiding van het sociaal tarief is de enige manier om mensen met een laag inkomen stabiliteit te geven en te beschermen tegen de onbeheersbare energieprijzen.

Structurele verankering van uitgebreid sociaal energietarief dringt zich op

Eind 2021-begin 2022 zijn de energieprijzen enorm gestegen. Gas en elektriciteit zijn basisbehoeften, maar steeds meer gezinnen kunnen hun energiefactuur niet of nauwelijks betalen. Tot en met 31/3 is er een uitbreiding van het sociaal tarief voorzien voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming. Daarna dreigen serieuze problemen. Een structurele verankering van het uitgebreid sociaal energietarief dringt zich op.

Leven op de achtergrond

Onze vereniging Filet Divers en Pax Christi Vlaanderen stippelde een wandelroute uit langsheen overbekende plaatsen in Antwerpen, maar dan door de ogen van mensen zonder papieren. Velen van hen verschuilen zich anoniem in de grootsteden.

Nieuw coronabeleid wordt aanslag op portemonnee

Door de versoepelde quarantaineregels met meer zelftesten zullen mensen dieper in de buidel moeten tasten. In Vlaanderen leeft 1 op de 10 in armoede. Voor mensen in armoede is elke euro die ze extra moeten uitgeven een euro te veel, ook al betalen mensen met een verhoogde tegemoetkoming maar 1 euro voor een zelftest. Heidi Degerickx, coördinator van het Netwerk tegen Armoede, reageert in Het Nieuwsblad en De Standaard van 6/1/2022.

Nieuw jaar, nieuwe regels: deze 4 maatregelen kunnen mensen in armoede voelen in hun portemonnee

Algemeen coördinator Heidi Degerickx had het op 2/1/2022 in De Ochtend op Radio 1 over wat er verandert vanaf 1 januari 2022. Sommige wijzigingen zullen mensen in armoede hard treffen.

Versterken van de solidariteit, een essentiële basis voor de samenleving

Op de Internationale Dag van de Solidariteit op 20/12/2021 heeft het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting zijn 11de tweejaarlijkse Verslag ‘Solidariteit en armoede’ voorgesteld. Het interfederaal Steunpunt organiseerde – midden in de COVID-19-crisis – gedurende anderhalf jaar een overleg rond het thema van solidariteit, met mensen in armoede en hun verenigingen en netwerken, terreinorganisaties, instellingen en wetenschappers.

Woonzaak on tour

Vanaf 13 t/m 17/12/2021 ging Woonzaak de boer op! Met een caravan bezocht Woonzaak on tour een aantal plaatsen doorheen Vlaanderen, om vervolgens op weg te gaan naar Straatsburg om de klacht tegen het Vlaamse woonbeleid neer te leggen. Ze zetten het vergrootglas op de Vlaamse woonproblematiek, en gebruikten de tocht om de verschillende aspecten ervan in beeld te brengen.

Verplichte gemeenschapsdienst is géén hefboom voor tewerkstelling

Het Vlaams Netwerk tegen Armoede is opgetogen met de ambitie van de Vlaamse Regering om de werkzaamheidsgraad op te trekken tot 80 procent. Werk is geen garantie om uit armoede te geraken, maar in de meeste gevallen is het een goede start: in België leeft minder dan 5 procent van de werkende mensen in armoede. Bovendien willen mensen in armoede niets liever dan het vinden van duurzaam, werkbaar werk. Er bestaan verschillende benaderingen om mensen naar werk toe te leiden. In het Vlaams regeerakkoord wordt de invoering van een verplichte gemeenschapsdienst aangekondigd. In een beleidsnota kaderen we waarom verplichte gemeenschapsdienst voor langdurig werkloze mensen geen duurzame toeleiding naar werk betekent. Velen zetten zich al actief in en willen graag werken. Verplichte gemeenschapsdienst is daarom een onrechtvaardige, stigmatiserende maatregel die niet tot het gewenste effect zal leiden.

Uitzendarbeid blijkt geen opstap naar duurzame tewerkstelling voor mensen in armoede

De zoektocht naar een duurzame job is voor mensen in armoede niet vanzelfsprekend. Hun positie op de arbeidsmarkt is dikwijls verzwakt door allerlei factoren zoals een korte scholing, geringe werkervaring of langdurige werkloosheid, een laag zelfbeeld, gezondheidsklachten, mobiliteitsproblemen, zorg voor kinderen …. Het activeringsbeleid beschouwt uitzendarbeid als een springplank naar de duurzame arbeidsmarkt voor mensen met een kwetsbare positie. Het wordt zo opgenomen in actie- en beleidsplannen om kwetsbare, niet-beroepsactieve groepen te activeren of te re-integreren op de arbeidsmarkt. Een recent voorbeeld hiervan is het Vlaams actieplan re-integratie van langdurig zieken.

Evaluatienota bij ontwerpdecreet individueel maatwerk

Op 9/12/2021 keurde de Commissie Werk en sociale economie van het Vlaams Parlement het ontwerpdecreet individueel maatwerk goed. De parlementsleden konden zich bij de bespreking baseren op beleidsnota’s van het Vlaams Netwerk tegen Armoede. Met onze armoedetoets op het ontwerpdecreet individueel maatwerk pleiten we ervoor dat het individueel maatwerk geen afromingseffect in de hand mag werken, waarbij de meest kwetsbare werknemers uit de boot vallen. Reguliere werkgevers beschikken vaak over onvoldoende kennis, handvaten en ruimte om de nodige integrale begeleiding te bieden aan werknemers in armoede.

Reactie van armoedenetwerken op berichtgeving over Poverello

Als organisaties actief op het vlak van armoedebestrijding en hulp aan dakloze mensen, reageren we met verbijstering op de artikels die vandaag in de pers verschenen zijn m.b.t. de werking en het financieel beheer van Poverello.