Minder mensen in schulden, maar nog steeds veel huishoudens met problematische schulden

Volgens het rapport Gezinnen in schuld- en budgethulpverlening (2024) van SAM vzw is het aantal gezinnen in schuldbemiddeling in 5 jaar tijd met bijna 14% gedaald. Maar helaas zijn er nog steeds veel huishoudens met problematische schulden, vooral overlevingsschulden. Ervaringsdeskundige Christophe Teirlinck zat 5 jaar in collectieve schuldenregeling via een advocaat. Hij vertelde zijn verhaal in De Morgen van 16/6/2025. Hij gaf meteen ook een aantal aanbevelingen over hoe de schuldhulpverlening beter kan.

De Kinderopvangzaak klaagt voorrangsregels Vlaamse overheid aan

Moet de Vlaamse kinderopvang toegankelijk zijn voor iedereen of alleen voor tweeverdieners die samen minstens 4/5de werken? Op 26 maart vond in het Grondwettelijk Hof een openbare zitting plaats over de verscherpte voorrangsregels in de kinderopvang. Twintig organisaties, waaronder het Netwerk tegen Armoede, spanden de Kinderopvangzaak aan - een historische coalitie. Samen met de ouders en kinderen die de crisis in de kinderopvang een gezicht gaven in het Vlaams Parlement, trokken ze naar het Grondwettelijk Hof. De advocaten van de coalitie pleitten tegen de discriminerende voorrangsregels en vroegen om ze meteen af te schaffen.

Wat heeft Arizona-coalitie in petto voor mensen in armoede?

BAPN, het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding, en haar regionale netwerken, zijn bezorgd dat een aantal hervormingen in het nieuwe regeerakkoord de armoede in België zullen verergeren. Daarom roepen we de nieuwe Arizona-coalitie op om de armoedesector te betrekken in de implementatie van een aantal sociaaleconomische kernmaatregelen en zo de ervaringskennis van mensen in armoede in rekening te brengen.

Over leven in armoede - Twintig jaar strijd in tien verhalen

Op 21/1/2025 heeft het Netwerk tegen Armoede het boek ‘Over leven in armoede - Twintig jaar strijd tegen armoede in tien verhalen' voorgesteld aan een 150-tal aanwezigen uit verenigingen, partners en pers. Het boek reflecteert over twee decennia armoedebestrijding aan de hand van de tien persoonlijke verhalen van Cindy, Daniël, Mary, Maxim, Bianca, Yassin, Leen, Rafaël, Anita en Christophe. Ze geven een gezicht en stem aan de 22 à 25.000 mensen die het Netwerk tegen Armoede en de lokale verenigingen bereiken. De verhalen zijn een spiegel van het verleden én een uitnodiging voor de toekomst. Vier van de tien geïnterviewden gaven inzicht in hun eigen en de gezamenlijke strijd tegen armoede tijdens een panelgesprek met interviewer Stefanie Van den Broeck. Nadien staken ze hun engagement voor de volgende tien jaar in een tijdscapsule en nodigden de aanwezigen uit hetzelfde te doen. Het evenement sloot af met een expo met krachtige portretten van fotograaf Aurélie Geurts.

Armoede is een kwestie van overleven, soms een leven lang

Op 13/12/2024 stelt USAB van UAntwerpen het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid 2024 over thema levensloop en de link met armoede en ongelijkheid voor. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp zal er samen met algemeen coördinator Heidi Degerickx gastspreker zijn om politiek debat in te leiden. Cindy vertelde op 7/12 op Radio 1 dat armoede zijn littekens nalaat, soms een leven lang. Jill Coene van Universiteit Antwerpen gaf verdere toelichting over het Jaarboek Armoede. Ze pleitte voor de verhoging van de laagste inkomens als perspectief om uit armoede te geraken. Mieke van Centrum Kauwenberg in Antwerpen getuigde op 13/12 op radio en tv over hoe ze als alleenstaande moeder van 3 kinderen de eindjes aan elkaar moet knopen. Het Netwerk tegen Armoede schreef mee aan het Jaarboek Armoede door het perspectief van de levensloop van mensen in armoede in te brengen.

Advies Netwerk tegen Armoede over het wetsvoorstel derdebetalersregeling

Het Netwerk tegen Armoede adviseert positief over het nieuwe wetsvoorstel dat de derdebetalersregeling verplicht wil maken voor alle soorten van zorg door alle zorgverstrekkers en voor iedereen. Ziek maakt arm en arm maakt ziek. Mensen in armoede stellen vaak gezondheidszorg uit omwille van financiële redenen. De ongelijkheid in toegang tot gezondheidszorg neemt elk jaar toe. Sinds 2022 is de derdebetalersregeling verplicht bij huisartsen voor patiënten die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming (VT). Het Netwerk tegen Armoede merkt dat mensen daardoor minder vaak zorg uitstellen. Meer en meer huisartsen passen de derdebetalersregeling ook universeel toe voor alle patiënten. Daar wint iedereen bij op het vlak van administratieve vereenvoudiging en een lagere drempel tot zorg.

Terugblik inspiratiedagen lokale bondgenoten kinderarmoede

De inspiratiedagen voor de Lokale Bondgenoten van het najaar 2024 zijn achter de rug. We blikken terug met veel dankbaarheid, warm omringd door een sterk team en enthousiaste deelnemers. De dagen vonden plaats in de VAC’s in Gent en Brugge, Villa Verbeelding in Hasselt en bij 2 lokale bondgenoten: D'Broej Ratatouille in Brussel en Kras Jeugdwerk in Antwerpen. Telkens was er een hoge opkomst en kwamen de projectcoördinatoren vergezeld door (meerdere) bondgenotenpartners. Er was een grote bereidheid om aan ervaringsuitwisseling en expertisedeling te doen. De deelnemers luisterden met veel aandacht en interesse naar de bijdrage van de opgeleide ervaringsdeskundige(n) en de meerwaarde van hun aanwezigheid bij initiatieven van de lokale bondgenoten kinderarmoede.

Drie mama's over nieuwe voorrangsregels in kinderopvang

Kinderopvang dreigt in Vlaanderen nog meer dan vroeger een privilege te worden in plaats van een recht. De Vlaamse Regering heeft sinds 1/4/2024 de voorrangsregels aangepast waardoor gezinnen waarin beide ouders minstens 80% werken of een dagopleiding volgen voorrang krijgen in de opvang aan inkomenstarief. De nieuwe regels zijn er om werkende ouders te belonen, maar ook om ‘de rest’ te stimuleren om (meer) te gaan werken. Drie mama's delen hun ervaringen in de zoektocht naar betaalbare kinderopvang in een interview met de Gezinsbond. Eén van de mama's is verbonden aan de vereniging OnderOns vzw in Sint-Truiden.

Warm en welvarend Vlaanderen, maar niet voor iedereen?

Het regeerakkoord 2024-2029 van de nieuwe Vlaamse Regering heeft de ambitie om een warm en welvarend Vlaanderen uit te bouwen. Maar geldt dat wel voor iedereen? “We hebben het Vlaamse regeerakkoord gescreend op het vlak van armoedebestrijding voor de prioritaire thema’s werk, inkomen, onderwijs, wonen en vrijetijdsbesteding. We zien helaas een toenemende nadruk op individuele verantwoordelijkheid waarbij er meer en meer voorwaarden komen voor mensen om hun grondrechten te laten gelden. Het regeerakkoord verheft werk en activering terecht tot een cruciale hefboom in de strijd tegen armoede. Maar de sociale bescherming voor wie ziek is of niet kan werken, blijft vaag of onderbelicht”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. Het Netwerk tegen Armoede nodigt de nieuwe Vlaamse Regering uit om de structurele dialoog met mensen in armoede aan te gaan om armoede écht te herkennen en erkennen. “Samen willen we structurele oplossingen uitwerken om armoede te bestrijden.”

Een menswaardig bestaan is geen luxe!

Over exact een week weten we hoe de kaarten zijn geschud van de regionale, federale en Europese verkiezingen. Het Netwerk tegen Armoede volgt op de voet welk effect de verkiezingsuitslagen kunnen hebben op het leven van gezinnen in armoede. Hun rechten staan immers steeds meer onder druk. De koopkracht aan de onderkant van de samenleving is de voorbije maanden gekelderd, dat hebben recente onderzoeken aangetoond. “We lezen hoeraberichten over de dalende armoedecijfers. Helaas is de realiteit dat vandaag nog steeds een half miljoen Vlamingen in armoede leven, waaronder steeds meer kinderen en jongeren. (bron: Statbel) Dat is een zeer zorgwekkende evolutie. Dak- en thuisloosheid wordt een groeiend probleem. Kortom, een menswaardig bestaan is geen luxe, het is een basisrecht. De menselijkheid van een samenleving kunnen we afmeten aan hoe ze met de meest kwetsbare burgers omgaat”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Vlaamse Regering katapulteert kinderopvang terug in de tijd door nieuwe voorrangsregels

De Kinderopvangzaak, een coalitie van 18 middenveldorganisaties, stapt naar het Grondwettelijk Hof tegen de nieuwe voorrangsregels in de kinderopvang van de Vlaamse Regering. Onze Vlaamse kinderopvang zal vanaf 1 april 2024 veel minder toegankelijk worden. Ongeveer 76% van onze kindjes gaan naar een kinderopvanginitiatief in de zogenaamde trap 2. Daar betalen ouders naargelang hun inkomen. De nieuwe voorrangsregels willen in deze trap vanaf nu absolute voorrang aan gezinnen die 4/5de werken of dagopleiding volgen. Intussen is ook het historische tekort aan kinderopvangplaatsen zo opgelopen dat tal van kinderen simpelweg in de steek gelaten worden. Toegankelijke, kwalitatieve kinderopvang is een kinderrecht.

Armoedebarometer 2024

Decenniumdoelen analyseert elk jaar de armoedecijfers. Veldwerkers, armoedeverenigingen, vrijwilligers van de voedselbanken en mensen in armoede vullen de cijfers aan met verhalen over het leven in armoedesituaties. Vandaag staan we voor een cruciale keuze. Een keuze voor meer of minder gelijkheid, voor meer of minder armoede, voor de erkenning van sociale grondrechten. De nasleep van corona, de energiecrisis, de sociale en economische onzekerheid en de klimaatcrisis verplichten de samenleving te kiezen voor solidariteit en herverdeling, als de enige juiste antwoorden voor een leefbare samenleving. Met deze 17e Armoedebarometer geeft Decenniumdoelen een actualisatie van de armoedecijfers en presenteert ook “twaalf werken voor een moedig beleid” in aanloop van de verkiezingen in juni. Armoede in Vlaanderen stabiliseert 3e jaar op rij. Gericht armoedebeleid kan werken, maar moet versterkt verder gezet worden. Tegelijk dringen fundamentele beleidskeuzes zich op.

Overlegdag 22/2/2024 over actuele thema's

Op de Overlegdag van 22/2/2024 verzamelde een 30-tal mensen uit onze verenigingen in Vlaanderen en Brussel om ervaringen te delen over actuele thema's. In 4 sessies gingen de deelnemers in gesprek over de bereikbaarheid van jobs, de verplichte inschrijving bij VDAB voor sociale huurders en mensen met leefloon, een evaluatie van Budgetwijzer en vervoersarmoede. Het was een boeiende en levendige dag die ons inzicht geeft in de drempels van verschillende maatregelen en oplossingen die mensen in armoede aanreiken.

Digitalisering en strengere voorwaarden zetten druk op sociale rechtvaardigheid

“De druk op de sociale rechtvaardigheid in onze samenleving is hoog. Mensen in armoede worden geconfronteerd met steeds meer digitale drempels én strengere voorwaarden om basisrechten voor een menswaardig leven op te nemen. De World Social Justice Day van vandaag 20 februari lijkt ons de ideale dag om de signalen uit onze armoedeverenigingen onder de aandacht te brengen”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. Jaarlijks bevraagt het Netwerk tegen Armoede de 61 lokale verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Met een aantal pertinente vragen krijgt het Netwerk een beeld van de werking van de verenigingen en de noden van mensen in armoede. Met die signalen stapt het Netwerk naar het beleid, zeker in dit belangrijke verkiezingsjaar. Opvallend: mensen krijgen moeilijker toegang tot dienstverlening door de toenemende digitalisering en strengere voorwaarden. Bovendien is er een stijgende groep mensen in dak- en thuisloosheid.

Jaarboek Armoede 2023: Armoede bestrijden vraagt om meerlagig bestuur

Op 11/12/2023 heeft de Universitaire Stichting voor Armoedebestrijding het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid 2023 voorgesteld tijdens een colloquium. Armoedebestrijding vergt een aanpak over verschillende beleidsdomeinen heen. België kent daarbij een ingewikkelde staatsstructuur waar bevoegdheden verspreid zijn over verschillende niveaus. Bovendien is een veelheid aan actoren betrokken wat we een ‘meerlagig bestuur’ noemen. Lokale besturen zijn een cruciale partner, maar niet alles mag worden afgeschoven op het lokale niveau. Decentralisering kan ook gevaren inhouden. Het Netwerk tegen Armoede schreef een hoofdstuk met cases van hoe deze verschillende beleidsniveaus op elkaar inspelen en welke (positieve, maar ook negatieve) gevolgen dat heeft voor mensen in armoede.

Arm Vlaanderen 10 jaar later in PANO

Op 6/12/2023 zond het programma PANO op VRT 1 een heel sterke reportage 'Arm Vlaanderen 10 jaar later uit'. De reportage geeft een gezicht aan armoede en toont heel goed dat worstelen met armoede een werk van lange adem is en immense volharding vraagt van de mensen. Maar het toont ook hoe een globale aanpak op verschillende levensdomeinen nodig is om armoede structureel te bestrijden. We mogen mensen in een kwetsbare positie niet in de steek laten. Armoedebeleid vraagt een langetermijnvisie en samenwerking van overheid, beleidsmakers, middenveld, media ... samen met en in dialoog met de mensen zelf. De avond van de uitzending en de volgende morgen kwamen verschillende experts aan het woord die het opnemen van de structurele strijd tegen armoede.

Dossier sociale kloof in Vlaanderen

De krant De Morgen publiceerde in de eerste week van december 2023 een dossier over de sociale kloof in Vlaanderen. Dagelijks verschenen artikels en interviews met (armoede-)experts en mensen in een kwetsbare positie. Het dossier belicht verschillende levensdomeinen waar de sociale kloof zich manifesteert, zoals wonen, werk, inkomen, onderwijs, erfenis ... Ook het Netwerk tegen Armoede werkte mee aan het dossier door interviews te geven en kennis uit te wisselen. Hoe groot is de ongelijkheid in Vlaanderen? Waarom wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter? Conclusie: we weten exact wat we moeten doen om armoede aan te pakken, maar het gebeurt niet.

Gezondheidszorg voor mensen met verhoogde tegemoetkoming onder druk

Er komen alarmerende berichten binnen dat meer en meer tandartsen patiënten met verhoogde tegemoetkoming weigeren. Ze zouden er volgens hen te weinig aan verdienen omdat ze geen ereloonsupplementen zouden mogen aanrekenen. Het Netwerk tegen Armoede is net als Vlaams Patiëntenplatform vzw bezorgd dat patiënten de toegang tot zorg geweigerd wordt. Dat kan niet door de beugel. De ziekenfondsen pleiten om de toekenning van de verhoogde tegemoetkoming nét verder uit te breiden in plaats van in te perken. Zo zijn er nog grote groepen, onder wie de jongeren, die wel recht hebben op het statuut, maar het niet aanvragen. We nemen mee de handschoen op om de betaalbaarheid van de gezondheidszorg te blijven garanderen.

Nieuwe voorrang in de kinderopvang is een achteruitgang

Een 70-tal organisaties en personen slaat alarm over het voorstel tot wijziging van de voorrangsregeling in de kinderopvang, dat in de Vlaamse begroting 2024 sloop. Het nieuwe decreet wil bij het verdelen van de schaarse Vlaamse plaatsjes absolute voorrang voorzien voor ouders die minstens viervijfde werken of een vier vijfde opleiding volgen. Gezinnen zullen de optelsom moeten maken. Wanneer de ene partner voltijds werkt en de andere halftijds komen ze niet aan de vereiste vier vijfde. Ook alleenstaanden die de lat niet halen, vallen uit de boot. Een duurzame kinderopvang biedt vooral vrouwen de kans op een vaste job en financiële autonomie. Deze maatregelen zouden een directe impact hebben op de 41% van de beroepsactieve vrouwen die volgens Statbel deeltijds werken. Vaak doen ze dat om onbetaalde zorgtaken thuis op te nemen.

24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid in '24

Aan de vooravond van heel belangrijke verkiezingen in 2024 heeft het Netwerk tegen Armoede 24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid opgesteld. De eisen en aanbevelingen kwamen tot stand in samenwerking met de 61 lokale verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Ze zijn gebaseerd op onze standpunten van de voorbije jaren, die we hebben verdiept via kennisopbouw in de verenigingen en gevoed vanuit de ervaringskennis van mensen in armoede. We gaan met de speerpunten in gesprek met lokale, Vlaamse en federale beleidsmakers.

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

Vlaams minister Benjamin Dalle erkent 7 bijkomende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen

Vlaanderen kent al sinds het armoededecreet in 2003 een structureel kader om de participatie van mensen in armoede aan het beleid te verzekeren. In 2009 werd hier uitvoering aan gegeven met onder meer de erkenning en subsidiëring van verenigingen waar armen het woord nemen. Sinds de laatste uitbreiding in 2013 werden er 52 van deze verenigingen erkend en gesubsidieerd. Dit voorjaar besliste de Vlaamse Regering om dit aantal op te trekken tot 58. Op 5/12/2022 maakte minister Dalle bij Doucheflux bekend welke 7 verenigingen vanaf 2023 een erkenning en bijhorende subsidiëring ontvangen: Compagnie & Co uit Lommel, Uit het Niets uit Vilvoorde, Kinderfonds De Tondeldoos uit Dendermonde, Doucheflux uit Anderlecht, Het Vonkje uit Beringen, Jong Gent in Actie uit Gent en VLOS uit Sint-Niklaas.

Armoede is als een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober lanceerde de VRT een video met Linde Merckpoel en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Ze vergelijken er armoede met een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is. Een probleem komt nooit alleen, maar gaat vaak gepaard met problemen op andere vlakken. Zo is het voor mensen in armoede vaak moeilijk uit het spinnenweb te geraken. Cindy getuigt in de video wat dat voor haar betekende en hoe ze er is uitgeraakt.

Zomerse groeten

Daar is de zomer weer! Na twee jaar beperkingen mogen we weer volop zomeren. Hoewel we wel alert moeten blijven voor besmettingen. We waren onlangs op teamdag aan zee en wouden jullie van daaruit graag zomerse groeten van het hele team sturen.
We blijven bereikbaar per mail of op het vast centraal nummer: 02 204 06 50.

Middenveld geeft juridische mogelijkheden nieuw Vlaams mensenrechteninstituut dikke onvoldoende

De Morgen schreef op 1/7/2022 dat het nieuwe Vlaamse Mensenrechteninstituut (VMRI) dan toch naar de rechtbank zal kunnen stappen voor slachtoffers van discriminatie. Het VMR is de nieuwe Vlaamse instelling die UNIA moet vervangen voor de Vlaamse bevoegdheden. “Maar de nieuwste verwezenlijking van het Vlaamse streven naar autonomie, zal enkel naar de rechtbank kunnen stappen op basis van federale wetgeving", verduidelijkt Sarah Scheepers van ella vzw. Helaas laat de federale wetgeving enkel optreden toe in het collectief belang. “Dat biedt geen garantie dat een rechter zal aanvaarden dat het VMRI voor een rechtbank optreedt namens of voor een individueel slachtoffer. Met de jaarlijkse stijging van meldingen van discriminatie, is dat extra wrang,” stelt Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten.

Steeds meer werkenden gaan naar voedselbanken

In de laatste editie van het magazine Visie van Beweging.net verscheen een dubbelinterview tussen algemeen coördinator Heidi Degerickx van Netwerk tegen Armoede en coördinator Jef Mottar van Voedselbanken. Toen Jef Mottar vijf jaar geleden begon als bestuurder van de Belgische Federatie van Voedselbanken, was het zijn droom om vandaag te kunnen zeggen: ‘Onze organisatie is niet meer zo noodzakelijk.’ Maar de honger is niet minder een probleem geworden, integendeel. Voor Heidi Degerickx is het hoog tijd dat het beleid verandert.

Voedselhulp onder protest

Het cahier 'Bouwen aan een breed sociaal beleid: Voedselhulp onder protest' van Politeia en VVSG is uit!
Het Netwerk tegen Armoede schreef ook een bijdrage: "Nieuwe liefdadigheid en voedseloverschotten: hoe noodhulp terug hip is in de strijd tegen armoede". We pleiten daarin voor meer structurele maatregelen in de strijd tegen armoede, ondanks de welgemeende initiatieven van burgers of overheid.

Wat na de pandemie? Signalen en aanbevelingen na 2 jaar corona

Twee jaar coronacrisis weegt zwaar op de samenleving, op elke mens. Voor mensen die al in armoede leefden of kwetsbaar waren, heeft de crisis er extra zwaar op ingehakt. Van begin 2020 verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Na twee jaar is de crisis helaas nog niet helemaal bezworen. Intussen komen daar de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne bovenop en worden de gevolgen op middellange en langere termijn duidelijk. De structurele problemen die de coronacrisis op scherp stelde verdienen ook structurele oplossingen en maatregelen. De signalenbundel beschrijft de situatie na twee jaar coronacrisis en bevat signalen en ervaringen van mensen in armoede uit de verenigingen, maar ook aanbevelingen rond zeven thema’s: inkomen, sociaal isolement en vrije tijd, communicatie en toegankelijkheid van diensten, zorg en gezondheid, onderwijs, wonen en lokaal sociaal beleid.

Netwerk tegen Armoede zoekt versterking met drie nieuwe collega's

Het Netwerk tegen Armoede is op zoek naar drie nieuwe collega's om het team te versterken en de 57 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen te ondersteunen en inhoudelijk te versterken. We zoeken een netwerkondersteuner, een netwerkcoördinator en een beleidscoördinator. Interesse? Stel je ten laatste op 2 juni 2022 kandidaat.