Minder mensen in schulden, maar nog steeds veel huishoudens met problematische schulden

Volgens het rapport Gezinnen in schuld- en budgethulpverlening (2024) van SAM vzw is het aantal gezinnen in schuldbemiddeling in 5 jaar tijd met bijna 14% gedaald. Maar helaas zijn er nog steeds veel huishoudens met problematische schulden, vooral overlevingsschulden. Ervaringsdeskundige Christophe Teirlinck zat 5 jaar in collectieve schuldenregeling via een advocaat. Hij vertelde zijn verhaal in De Morgen van 16/6/2025. Hij gaf meteen ook een aantal aanbevelingen over hoe de schuldhulpverlening beter kan.

Over leven in armoede - Twintig jaar strijd in tien verhalen

Op 21/1/2025 heeft het Netwerk tegen Armoede het boek ‘Over leven in armoede - Twintig jaar strijd tegen armoede in tien verhalen' voorgesteld aan een 150-tal aanwezigen uit verenigingen, partners en pers. Het boek reflecteert over twee decennia armoedebestrijding aan de hand van de tien persoonlijke verhalen van Cindy, Daniël, Mary, Maxim, Bianca, Yassin, Leen, Rafaël, Anita en Christophe. Ze geven een gezicht en stem aan de 22 à 25.000 mensen die het Netwerk tegen Armoede en de lokale verenigingen bereiken. De verhalen zijn een spiegel van het verleden én een uitnodiging voor de toekomst. Vier van de tien geïnterviewden gaven inzicht in hun eigen en de gezamenlijke strijd tegen armoede tijdens een panelgesprek met interviewer Stefanie Van den Broeck. Nadien staken ze hun engagement voor de volgende tien jaar in een tijdscapsule en nodigden de aanwezigen uit hetzelfde te doen. Het evenement sloot af met een expo met krachtige portretten van fotograaf Aurélie Geurts.

70% van de huishoudens in schulden zijn alleenstaanden of alleenstaande ouders

Op 22/1/2024 kwam het nieuwe vijfjaarlijkse rapport van SAM vzw over huishoudens in schuldhulpverlening uit. Opmerkelijk is dat 70% van de huishoudens in schulden alleenstaanden of alleenstaande ouders zijn. Ook in de armoedestatistieken zien we dat deze groepen extra kwetsbaar zijn. Plotse levensgebeurtenissen, zoals een scheiding, het verlies van werk of ziekte, zijn de belangrijkste redenen dat mensen plotseling financieel niet meer toekomen en in een schuldenspiraal belanden.

Dossier sociale kloof in Vlaanderen

De krant De Morgen publiceerde in de eerste week van december 2023 een dossier over de sociale kloof in Vlaanderen. Dagelijks verschenen artikels en interviews met (armoede-)experts en mensen in een kwetsbare positie. Het dossier belicht verschillende levensdomeinen waar de sociale kloof zich manifesteert, zoals wonen, werk, inkomen, onderwijs, erfenis ... Ook het Netwerk tegen Armoede werkte mee aan het dossier door interviews te geven en kennis uit te wisselen. Hoe groot is de ongelijkheid in Vlaanderen? Waarom wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter? Conclusie: we weten exact wat we moeten doen om armoede aan te pakken, maar het gebeurt niet.

“Ook ik heb jarenlang met de schaamte van het arm-zijn rondgelopen. Maar nu mag iedereen mijn verhaal kennen.”

Johnny en zijn gezin uit onze vereniging Welzijnsschakel Ommekeer vzw in Erpe-Mere getuigen op 28/11/2023 in Het Laatste Nieuws over leven met schulden waardoor ze in armoede terechtgekomen zijn. Ze zien stilaan licht aan het einde van de tunnel. Daarom wil hij ook graag zijn verhaal doen. Het interview past in het kader van de solidariteitsactie Pakje van je Hart van JOE.

Kinderen mogen niet de dupe zijn van onbetaalde schoolfacturen

Het achterhouden van het rapport omwille van onbetaalde schoolfacturen kan voor het Netwerk tegen Armoede niet door de beugel. Voor kinderen komt die boodschap over alsof ze minderwaardig zijn en dat hun inspanningen er niet toe doen omdat er een openstaande factuur is. Je zou voor minder afhaken als jongere, en daardoor de school beëindigen zonder kwalificaties. Elk kind heeft volgens de Belgische Grondwet nochtans recht op kosteloos onderwijs. Kinderen mogen niet gestraft worden omdat ouders de schoolfactuur niet kunnen betalen. We pleiten al langer voor structurele maatregelen om het probleem aan te pakken, zoals een verhoging van de schooltoeslag en een uitbetaling ervan vóór de facturen komen in augustus. Ingrid van de vereniging Vierdewereldgroep Aalst Mensen voor Mensen vzw getuigt in Het Nieuwsblad van 22/6/2023.

Collectieve schuldenregling: dat kan menselijk

Op uitnodiging van de Kamer gaf BAPN vorige week haar advies ter verbetering van de collectieve schuldenregeling tijdens een hoorzitting. Naast het inkorten van de looptijd van de procedure, moeten schuldbemiddelaars voorzien in een menswaardig leefgeld. Christophe, ervaringsdeskundige bij het Netwerk tegen Armoede vertelde over zijn eigen ervaringen

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

“Zoek zo snel mogelijk hulp en ondersteuning als je in de problemen komt”

Op 23 januari 2023 verscheen er een artikel in Het Nieuwsblad met de titel "OCMW’s hebben geld genoeg, maar te weinig mensen durven het te vragen". Er wordt verwezen naar de non take-up van de energiepremie. Verschillende OCMW's hebben de gekregen energiesteun niet volledig opgebruikt. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp van het Vlaams Netwerk tegen Armoede reageert.

Armoede is als een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober lanceerde de VRT een video met Linde Merckpoel en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Ze vergelijken er armoede met een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is. Een probleem komt nooit alleen, maar gaat vaak gepaard met problemen op andere vlakken. Zo is het voor mensen in armoede vaak moeilijk uit het spinnenweb te geraken. Cindy getuigt in de video wat dat voor haar betekende en hoe ze er is uitgeraakt.

Sterke aflevering van Durf te vragen met straffe getuigenissen over leven in armoede

Siska Schoeters maakte op 21/9/2021 in Durf te vragen op één op een openhartige manier bespreekbaar hoe het is om in armoede te leven. Een aantal mensen uit onze verenigingen bracht straffe getuigenissen. Ze ontkrachtten veelgehoorde clichés en antwoordden op vaak gehoorde vragen als "Zou je niet beter wat harder gaan werken?", "Ben je bang om dakloos te worden?", "Waarom hebben arme mensen altijd een huisdier?". Een heel sterke aflevering die op een respectvolle manier de mensen in hun kracht toont.

Gezichten van een onzeker bestaan

Bestaansonzekerheid is schadelijk. En de schade die het op lange termijn veroorzaakt, is vaak onomkeerbaar. Hoe meer men wordt geconfronteerd met een opeenstapeling van problemen, hoe meer die elkaar versterken en hoe minder het vermogen wordt om ze zelf te verhelpen. En hoe groter het effect op de gezondheid. De manieren waarop mensen in bestaansonzekerheid terechtkomen, zijn net zo divers als de groep die dit overkomt.
‘Gezichten van een onzeker bestaan’ tekent de verhalen op van 14 mensen die leefden in bestaansonzekerheid. En van hun zoektocht om daaraan te ontkomen.

Zes gezinnen maken hun coronarekening

Een jaar geleden ging het land op slot. Jobs gingen verloren, de economie kromp en kreunde. Hoe beïnvloedde het coronajaar ons bestedingspatroon? Zes gezinnen leggen hun portemonnee op tafel.
Wendy Burgelman van Centrum Kauwenberg in Antwerpen vertelt: 'Die grotere woning bleek nodig"

Koopkracht in coronatijden: meerderheid kan rekeningen vlotter betalen, kleine minderheid zwaar geraakt door crisis

Ondanks de doemberichten over de coronacrisis gingen de meeste Belgische huishoudens er in 2020 - naar eigen zeggen - qua koopkracht op vooruit. Dat blijkt uit de koopkrachtbarometer van Test Aankoop. Door de coronacrisis is wel een diepe kloof ontstaan: terwijl 7 op de 10 huishoudens geen impact voelt van de crisis op hun inkomen, wordt een minderheid wel degelijk diep in de portemonnee geraakt. Nathalie van A'Kzie Kortrijk behoort tot die laatste groep.

Alleenstaande ouders over armoede in coronatijden

De coronacrisis heeft naast veel menselijk leed ook bij heel wat mensen een financiële put geslagen. Niet het minst alleenstaande ouders hadden het de voorbije twaalf maanden moeilijker dan ooit om de eindjes aaneen te knopen. Kim Elens uit Hasselt, Nathalie Van Walleghem uit Kortrijk en Michaël Van Rillaer uit Leuven getuigden op 2/3/2021 bij Radio 2.