Een sterke stad ontstaat “In samenspraak” Oostende neemt engagement op voor kwaliteitsvolle beleidsparticipatie

Stad Oostende onderschreef op woensdag 12 maart als eerste het engagement Insamenspraak, die ijveren voor kwaliteitsvolle beleidsparticipatie. Het initiatief komt van de Verenigde Verenigingen, 11.11.11, Netwerk tegen Armoede, Beweging.net en De Federatie. Via hun website insamenspraak.be willen ze steden en gemeenten stimuleren om op een duurzame manier het middenveld en de inwoners te betrekken bij het beleid. Centraal staan 8 waarden voor participatie. Elk lokaal bestuur kan door ondertekening zijn ambities duidelijk maken.

Armoedeverenigingen zetten aanbevelingen op agenda van lokale verkiezingen

De lokale verkiezingen van 13 oktober vallen net voor de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17/10. Daarom zetten het Netwerk tegen Armoede en de 61 lokale verenigingen hun aanbevelingen voor een lokaal armoedebeleid op de politieke agenda. De stem van mensen in armoede wordt helaas te weinig gehoord. “Wie beter dan mensen in armoede zelf kunnen oplossingen aanbrengen die écht werken. De lokale besturen nemen vaak beslissingen die invloed hebben op hun dagelijks leven, zonder hen te raadplegen. Daarom nemen ze het woord als raadgever voor het lokaal (armoede)beleid. Ze trekken de burgemeesterssjerp aan en geven aanbevelingen voor als zij het voor het zeggen zouden hebben,” zegt ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Met de campagne ‘Als ik burgemeester ben …’ laten ze de stem van mensen in armoede horen. De lokale verenigingen organiseren politieke debatten en acties om hun eisen en aanbevelingen kenbaar te maken.

Leo in winterstop na tocht van 2.500 km door 260 gemeenten in België

Leo Vercauteren (70) hangt vier maanden na de start van zijn wandeltocht dwars door België even de wandelschoenen aan de haak voor een winterstop. Intussen heeft hij zo’n 2.500 km afgelegd door zo’n 260 gemeenten. Het verbaast hem dat er in ons welvarend land nog zoveel armoede is. Leo is op 13/6 vertrokken in Tienen om kriskras door België te gaan. Hij roept met zijn tocht op om het Netwerk tegen Armoede en de 61 lokale armoedeverenigingen en Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté te steunen in hun structurele strijd tegen armoede. “Een belangrijke boodschap naar aanleiding van de lokale verkiezingen van 13/10. We zwaaien Leo uit in De Fakkel in Herentals. Dat is een kans om aan de nieuwe lokale besturen de eisen voor het lokale armoedebeleid bekend te maken”, zegt ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Leo hervat zijn tocht begin maart 2025 richting kust om te eindigen in Oostende na zo'n 4.600 km en 581 steden en gemeenten.

Wat kan de lokale politiek aan armoede doen?

De lokale verkiezingen van 13 oktober 2024 zijn belangrijk, zeker ook voor mensen die leven in armoede. Sociaal.Net ging op pad en hoorde vier ervaringsdeskundigen. Houdt de politiek hen bezig? Gaan ze stemmen? En wat kan hun nieuwe lokale bestuur doen aan armoede? “Als we niet gaan stemmen, wie luistert er dan naar ons?”

Warm en welvarend Vlaanderen, maar niet voor iedereen?

Het regeerakkoord 2024-2029 van de nieuwe Vlaamse Regering heeft de ambitie om een warm en welvarend Vlaanderen uit te bouwen. Maar geldt dat wel voor iedereen? “We hebben het Vlaamse regeerakkoord gescreend op het vlak van armoedebestrijding voor de prioritaire thema’s werk, inkomen, onderwijs, wonen en vrijetijdsbesteding. We zien helaas een toenemende nadruk op individuele verantwoordelijkheid waarbij er meer en meer voorwaarden komen voor mensen om hun grondrechten te laten gelden. Het regeerakkoord verheft werk en activering terecht tot een cruciale hefboom in de strijd tegen armoede. Maar de sociale bescherming voor wie ziek is of niet kan werken, blijft vaag of onderbelicht”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. Het Netwerk tegen Armoede nodigt de nieuwe Vlaamse Regering uit om de structurele dialoog met mensen in armoede aan te gaan om armoede écht te herkennen en erkennen. “Samen willen we structurele oplossingen uitwerken om armoede te bestrijden.”

Als ik burgemeester ben, luister ik naar de stem van mensen in armoede

Op een maand van de lokale verkiezingen van 13 oktober komen de campagnes in een stroomversnelling. De stem van mensen in armoede wordt echter nog te weinig gehoord. “We gingen met het Netwerk tegen Armoede en de lokale verenigingen in gesprek met mensen met armoede-ervaring. We laten hun stem horen als raadgever voor het lokaal (armoede)beleid, dat een directe impact heeft op hun leven. Ze trekken de burgemeesterssjerp aan en formuleren oplossingen en aanbevelingen voor de nieuwe besturen,” aldus ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Die oplossingen en eisen staan centraal in de campagne ‘Als ik burgemeester ben’ en de lokale acties van de verenigingen. Op 12/9 lanceerde het Netwerk tegen Armoede de campagne samen met de lokale vereniging Open Armen vzw in Halle. Die verwerkte tien lokale eisen en aanbevelingen voor het lokale bestuur in een fototentoonstelling in samenwerking met BEAT galerij, die opent op 23/9.

Effen de weg naar de stembus: leidraad voor lokale besturen

Effen de weg naar de stembus. Hoe maak je stemmen voor mensen in armoede toegankelijk? Een leidraad voor lokale besturen.

Een menswaardig bestaan is geen luxe!

Over exact een week weten we hoe de kaarten zijn geschud van de regionale, federale en Europese verkiezingen. Het Netwerk tegen Armoede volgt op de voet welk effect de verkiezingsuitslagen kunnen hebben op het leven van gezinnen in armoede. Hun rechten staan immers steeds meer onder druk. De koopkracht aan de onderkant van de samenleving is de voorbije maanden gekelderd, dat hebben recente onderzoeken aangetoond. “We lezen hoeraberichten over de dalende armoedecijfers. Helaas is de realiteit dat vandaag nog steeds een half miljoen Vlamingen in armoede leven, waaronder steeds meer kinderen en jongeren. (bron: Statbel) Dat is een zeer zorgwekkende evolutie. Dak- en thuisloosheid wordt een groeiend probleem. Kortom, een menswaardig bestaan is geen luxe, het is een basisrecht. De menselijkheid van een samenleving kunnen we afmeten aan hoe ze met de meest kwetsbare burgers omgaat”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Forumdag: Leve de democratie?!

Leve de democratie?! Zo heette de Forumdag op 13/3/2024 waar we samen aan de slag gingen met het thema verkiezingen. We onderzochten de weg naar de stembus: waar zijn er drempels? We werden zelf woordvoerder of voor even burgemeester. We maakten onze speerpunten bekend en stelden een actieplan op. We weten het zeker: onze stem is cruciaal!

Digitalisering en strengere voorwaarden zetten druk op sociale rechtvaardigheid

“De druk op de sociale rechtvaardigheid in onze samenleving is hoog. Mensen in armoede worden geconfronteerd met steeds meer digitale drempels én strengere voorwaarden om basisrechten voor een menswaardig leven op te nemen. De World Social Justice Day van vandaag 20 februari lijkt ons de ideale dag om de signalen uit onze armoedeverenigingen onder de aandacht te brengen”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. Jaarlijks bevraagt het Netwerk tegen Armoede de 61 lokale verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Met een aantal pertinente vragen krijgt het Netwerk een beeld van de werking van de verenigingen en de noden van mensen in armoede. Met die signalen stapt het Netwerk naar het beleid, zeker in dit belangrijke verkiezingsjaar. Opvallend: mensen krijgen moeilijker toegang tot dienstverlening door de toenemende digitalisering en strengere voorwaarden. Bovendien is er een stijgende groep mensen in dak- en thuisloosheid.

Ieders Stem Telt biedt oplossing voor afschaffing opkomstplicht

Bij de gemeenteraadsverkiezingen op 13 oktober 2024 valt de opkomstplicht weg. Mensen zijn niet meer verplicht om naar de stembus te trekken. Deze beslissing van de Vlaamse Regering dreigt grote gevolgen te hebben. Uit onderzoek blijkt dat het mensen in een kwetsbare positie zijn, die thuisblijven. Ieders stem telt, een coalitie van bijna 30 middenveldorganisaties, waaronder het Netwerk tegen Armoede, wil dit democratisch probleem het hoofd bieden. Op 17 januari 2024 lanceerde Ieders Stem Telt haar campagne.

Jaarboek Armoede 2023: Armoede bestrijden vraagt om meerlagig bestuur

Op 11/12/2023 heeft de Universitaire Stichting voor Armoedebestrijding het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid 2023 voorgesteld tijdens een colloquium. Armoedebestrijding vergt een aanpak over verschillende beleidsdomeinen heen. België kent daarbij een ingewikkelde staatsstructuur waar bevoegdheden verspreid zijn over verschillende niveaus. Bovendien is een veelheid aan actoren betrokken wat we een ‘meerlagig bestuur’ noemen. Lokale besturen zijn een cruciale partner, maar niet alles mag worden afgeschoven op het lokale niveau. Decentralisering kan ook gevaren inhouden. Het Netwerk tegen Armoede schreef een hoofdstuk met cases van hoe deze verschillende beleidsniveaus op elkaar inspelen en welke (positieve, maar ook negatieve) gevolgen dat heeft voor mensen in armoede.

Participatie van mensen in armoede zit in ons DNA

Algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp namen op 16/11/2023 deel aan het gesprek 'Gezien, gehoord, vertegenwoordigd?' op de Trefdag 'Alles Politiek' van Socius voor de socioculturele sector. Ze gaven ook een interview in het magazine dat voor die gelegenheid is verschenen.

24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid in '24

Aan de vooravond van heel belangrijke verkiezingen in 2024 heeft het Netwerk tegen Armoede 24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid opgesteld. De eisen en aanbevelingen kwamen tot stand in samenwerking met de 61 lokale verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Ze zijn gebaseerd op onze standpunten van de voorbije jaren, die we hebben verdiept via kennisopbouw in de verenigingen en gevoed vanuit de ervaringskennis van mensen in armoede. We gaan met de speerpunten in gesprek met lokale, Vlaamse en federale beleidsmakers.

Wat na de pandemie? Signalen en aanbevelingen na 2 jaar corona

Twee jaar coronacrisis weegt zwaar op de samenleving, op elke mens. Voor mensen die al in armoede leefden of kwetsbaar waren, heeft de crisis er extra zwaar op ingehakt. Van begin 2020 verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Na twee jaar is de crisis helaas nog niet helemaal bezworen. Intussen komen daar de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne bovenop en worden de gevolgen op middellange en langere termijn duidelijk. De structurele problemen die de coronacrisis op scherp stelde verdienen ook structurele oplossingen en maatregelen. De signalenbundel beschrijft de situatie na twee jaar coronacrisis en bevat signalen en ervaringen van mensen in armoede uit de verenigingen, maar ook aanbevelingen rond zeven thema’s: inkomen, sociaal isolement en vrije tijd, communicatie en toegankelijkheid van diensten, zorg en gezondheid, onderwijs, wonen en lokaal sociaal beleid.

Vlaams Netwerk tegen Armoede stelt noodplan voor in strijd tegen stijgende huurprijzen

De huurprijzen bereiken nieuwe recordhoogtes, zo blijkt uit de CIB-Huurbarometer. Huurders met een laag inkomen voelen deze crisis het hardst. Net in het goedkoopste marktsegment is de krapte het grootst. Daardoor moeten mensen overleven in slechte woningen, die ook nog eens een torenhoge energiefactuur opleveren. Of hoe wooncrisis en energiecrisis elkaar versterken. “We roepen de Vlaamse Regering op om een noodplan uit te rollen in de strijd tegen de stijgende huurprijzen. Mensen in armoede uit onze 57 verenigingen hebben een aantal voorstellen uitgewerkt op korte en lange termijn voor de sociale én de private huurmarkt”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Vlaams Netwerk tegen Armoede. De wachtlijst van 170.000 gezinnen voor een sociale woning moet dringend korter worden.

Rechten van mensen in armoede steeds meer onder druk

Het Netwerk tegen Armoede blikt jaarlijks terug op de opvallendste ontwikkelingen en trends in de verenigingen waar armen het woord nemen. 33 van de 57 verenigingen in Vlaanderen en Brussel namen deel aan de bevraging over 2021. Het was opnieuw een uitdagend jaar. Ook in 2021 bleven de hulpvragen pieken bij de verenigingen, en die waren al veel hoger in 2020. Voor 2021 zegt nog eens de helft van de respondenten meer hulpvragen te krijgen. De vragen gingen vooral over de coronacrisis, noodhulp, psychische hulpverlening, huisvesting, energie … Gelukkig konden de verenigingen hun deuren terug meer openen en werkten ze ook meer outreachend. Mensen in armoede maakten zich het meeste zorgen over hun huisvesting, energiefactuur, gebrek aan inkomen, eenzaamheid en bereikbaarheid van (online) diensten.

Buitenschoolse Opvang en Activiteiten als sterke schakel van geïntegreerd lokaal beleid

Het Vlaams Netwerk tegen Armoede, LEVL, de Gezinsbond en Demos hebben een gezamenlijks adviesnota uitgewerkt waar ze lokale besturen en hun partners willen aanmoedigen om buitenschoolse kinderopvang in te zetten als armoedebestrijder. Het nieuwe Decreet op de Buitenschoolse Opvang en Activiteiten (BOA) biedt lokaal kansen om bestaande (en nieuwe) activiteiten en diensten beter op mekaar af te stemmen in functie van optimale ontwikkelingskansen van kinderen en met extra aandacht voor kwetsbare kinderen. De strijd tegen gezinsarmoede lukt het best wanneer BOA een sterk onderdeel vormt van een geïntegreerde werking die de verbinding maakt tussen verschillende levensdomeinen zoals welzijn, werk/inkomen, gezin, vrije tijd, onderwijs en wonen. In de adviesnota, geïnspireerd op praktijken van Verenigingen Waar armen het Woord Nemen en andere basiswerkingen, stellen ze aan de lokale besturen en lokale aanbieders voor om een aantal belangrijke ambities na te streven ter realisatie van zo’n geïntegreerde aanpak voor kwetsbare kinderen en gezinnen.

Acties van armoedenetwerken op 17 oktober over heel het land vragen aandacht voor groeiende armoedeproblematiek

Op 17 oktober, de Werelddag van Verzet tegen Armoede, stellen de regionale netwerken
armoedebestrijding verenigd binnen het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) het onrecht aan de kaak dat armoede nog steeds is Volgens de laatste armoedecijfers leven in België maar liefst bijna 2 miljoen mensen in armoede of lopen zij een zeer groot armoederisico (18.9% van de ganse bevolking). Dit cijfer houdt nog geen rekening met de impact van de coronacrisis en de overstromingen in juli. Deze crisissen hebben net mensen in armoede het hardst getroffen. De grootste oversterfte door het coronavirus was bij mensen in armoede. Werknemers in precaire jobs waren het minst goed beschermd door de sociale zekerheid, door de grote stijging van de uitgaven voor basisgoederen (voeding, elektriciteit, gas,…) raakten vooral zij in de problemen om hun facturen en huur te betalen. De overstromingen hebben vooral lelijk huisgehouden in de wijken waar mensen in armoede leven. Dit hoeft ons niet te verbazen. Zij wonen immers in goedkope huurhuizen die vaak in minder goede staat zijn en zich bevinden in de wijken die het minst goed gelegen zijn.

Teken samen met mensen in armoede de krijtlijnen uit. Maak ruimte voor échte participatie

De Werelddag van Verzet tegen Armoede vindt jaarlijks plaats op 17 oktober. Het is dé gelegenheid bij uitstek om wereldwijd de armoedeproblematiek onder de aandacht te brengen. Het Netwerk tegen Armoede koos dit jaar het ‘recht op maatschappelijke participatie’ als centraal thema. Mensen in armoede hebben vaak met uitsluiting te maken. Dat is tijdens de coronacrisis nog meer op scherp gesteld doordat afstandsonderwijs vaak niet lukte, door een krappe behuizing tijdens de lockdown, door hogere prijzen voor basisproducten ... Mensen in armoede willen gewoon mens kunnen zijn, ze willen graag ergens deel van uitmaken, zichzelf kunnen zijn en ontwikkelen … kortom deel uitmaken van de samenleving. Ze willen gezien en gehoord worden en de armoedecirkel doorbreken.
Het Netwerk tegen Armoede lanceerde de campagne rond 17/10 op maandag 11/10/2021.

De stem van mensen in armoede blijft onderbelicht

De stem van mensen in armoede blijft onderbelicht. Dat zeggen Katrien Boone van Howest en Pascale Cockhuyt van onze vereniging Vzw Wieder in een dubbelgesprek over participatie op Sociaal.Net: “Hoe kan het dat in een rijke samenleving 15 procent van de mensen niet genoeg geld heeft om menswaardig rond te komen? Welke mechanismen zitten daar achter?”

Trek eindelijk de laagste inkomens op tot boven de Europese armoedegrens

'Klimaatrampen, gezondheidscrisissen, digitalisering: mensen in armoede zijn het minst beschermd tegen deze externe schokken. Het is hoogdringend dat beleidsmakers de nodige preventieve maatregelen treffen, te beginnen met het optrekken van de laagste inkomens', schrijven de partners van het Belgian Minimum Income Network (BMIN).

Signalenbundel 2.0 - Corona één jaar later

Van bij het begin van de coronacrisis verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Wat is de stand van zaken één jaar na de uitbraak van het virus? We vroegen het via de 58 verenigingen waar armen het woord nemen, Welzijnsschakels en ATD Vierde Wereld. De organisaties moesten noodgedwongen hun dagelijkse werking aanpassen. Ze gingen aan de slag met alternatieven om mensen in armoede te blijven bereiken en ondersteunen. De signalen en ervaringen zijn nu verzameld in de Signalenbundel 2.0.

De nieuwe covid-steunmaatregelen voor mensen in armoede zijn nodig, maar onvoldoende om een grote sociale crisis af te wenden

Op 10 december 2020 raakte bekend dat er een akkoord is binnen de Kern om een aantal nieuwe steunmaatregelen aan mensen in armoede en kwetsbare groepen toe te kennen. Deze hebben tot doel de sociale gevolgen van de coronacrisis te beperken. Op 18 december heeft de Ministerraad zich gebogen over deze maatregelen. Het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) verwelkomt de broodnodige extra steun die er voor mensen in armoede komt, maar maakt zich grote zorgen omdat deze onvoldoende zijn om een grote sociale crisis af te wenden.

Kwetsbare burgers betrekken bij lokale dienstverlening: 10 praktijken

Hoe betrekt een lokale overheid kwetsbare burgers bij haar lokale hulp- en dienstverlening? De VVSG bundelde 10 praktijken die hun aanbod afstemmen op de noden en verwachtingen van gebruikers zelf. Netwerk tegen Armoede verzorgde samen met De Zuidpoort, een van onze Gentse verenigingen, de uitleiding.

Inspiratie voor hulpverleners op www.samenwijzer.be

De samenleving slaagt er niet in om de rechten van alle mensen te verzekeren en de meest kwetsbare groepen dragen hiervan de grootste gevolgen. Ook (toekomstige) hulpverleners botsen op deze grondrechten die niet gewaarborgd zijn. Met een oprechte basishouding kan je toch het verschil maken.

Overbruggen richting kwetsbare gezinnen

Vandaag stelde Buurtwerk 't Lampeke de documentaire en het rapport van het project 'Overbruggen' voor, een onderzoek naar de rol van brugfiguren en brugorganisaties om bruggen te slaan naar de buitenwereld.